Đến Tương Tây một chuyến về, tôi và Bạch Dực đều mệt mỏi tới mức chỉ có thể nằm gục trong nhà. Chắc không có ai trên đời này đi du lịch mà lại chật vật như chúng tôi được đâu nhỉ, thực lòng mà nói, từ sau khi trở về chỉ cần nhìn thấy con gián con sâu thôi là da đầu tôi lại run lên. Đương nhiên, không thể cho Bạch Dực biết…
Về tới ký túc xá được vài ngày, chúng tôi mới bắt đầu hoàn hồn, nhưng mặt khác, nhờ giúp cho khu trại một việc lớn như vậy nên nghiễm nhiên trở thành đại ân nhân của ông chú, mọi người tặng cho chúng tôi rất nhiều đặc sản. Số đặc sản này không thể dễ dàng mua ngoài chợ, vì trong đó có vài món chỉ được dùng để đem cúng tổ tiên mà thôi.
Bạch Dực thực ra nấu ăn khá ngon, chỉ có điều anh chàng này lười chảy thây, thà đi bộ xuống dưới lầu mua đồ ăn hàng ngày cũng không thích tự mình vào bếp. Nhưng từ khi số đặc sản quý hiếm này vào nhà, anh ta bắt đầu thích ra tay, tôi được ăn ngon, ngày nào cũng mặt mũi tươi hơn hớn.
Mà cũng không hẳn chỉ có ăn, bởi vì trước nay ăn ngoài quá nhiều nên trong nhà không có đầy đủ gia vị. Cho nên người ăn chực như tôi có trách nhiệm phải ra ngoài mua tương gạo mắm muối.
Một tay cầm chai dầu ăn, một tay xách túi gạo, tôi vội vã trở về, trong lòng suy tính đến chuyện tìm mua một cái xe đạp mới.
Người trên đường đông như trẩy hội, thậm chí còn có thể nhìn thấy mấy ông hòa thượng đầu bóng lưỡng mặc áo cà sa đi lại ngoài đường. Miếu Hạ Hải là ngôi miếu đông người lui tới đèn nhang nhất ở thành phố này, miếu không quá lớn, nhưng nghe đồn năm xưa khi Trịnh Hòa sang phương Tây[1] có dừng lại chỗ này tu sửa đội thuyền, lúc thuyền rời bến liền lập ở đây một cái miếu, ban đầu là để thờ Long Vương cùng tổ tiên, nhưng sau này không hiểu vì sao dần dần trở thành một ngôi chùa Phật giáo. Tuy nhiên điều đó cũng không hề ảnh hưởng gì tới lượng khách thập phương đến viếng.
Tôi cố tình đi chậm lại, chỉ sợ đụng nhằm người qua đường. Vì trong số những người tới thắp hương thì người già cả là nhiều nhất, chẳng may đụng phải thì chẳng khác nào tự động nhận về một bà cố ngoại mà hầu hạ.
Nhưng phàm là càng muốn tránh cái gì thì càng dễ xảy ra cái đó, đang đi thì tôi bị một người mặc áo khoác đen bằng len, mang kính râm bản rộng đụng phải. Túi gạo của tôi bị hất rớt xuống lòng đường, tôi còn chưa kịp mở miệng thì gã kia đã gào lên trước: “Đồ chết tiệt, đi đường cái kiểu gì vậy hả, con mắt mọc trên đỉnh đầu à!”
Tôi nhặt túi gạo lên, cũng không chịu nhường: “Là anh đi không có mắt, bị quỷ bám sau người thì có!”
Vừa nghe tới hai chữ “quỷ bám”, người kia chợt giật thót mình như bị điện giật, cả người co rụt lại. Rồi lại như vừa nhận ra cái gì mà đùng đùng nổi giận, vươn tay chộp cổ áo tôi. Trên hai tay tôi nào là dầu nào là gạo nên không thể đánh trả, trong lòng thầm nghĩ: nếu biết muốn đánh nhau thì đã buông hết mấy thứ này xuống đất rồi, cứ như vầy chỉ có chịu đòn thôi. Nghĩ thế, tôi nhắm chặt hai mắt lại, chuẩn bị chịu một đấm trước cái đã, rồi sẽ cho tên khốn này một trận sau.
Thế nhưng chỉ thấy hắn cứ thế nắm chặt cổ áo tôi mà không ra tay, tôi liền mở mắt ra nhìn, thấy phía sau cặp kính bản rộng kia là một đôi mắt nhắm tít, cái miệng toe toét cười hết cỡ. Sau đó từ cái miệng đó thốt một câu: “Anh hùng đi trên đường! Bên hông mang bảo đao!”
Tôi đờ ra nhìn, nhưng vẫn theo quán tính trả lời: “Lục lâm làm hảo hán! Can đảm lưỡng Côn Lôn!”
Chờ tôi vừa dứt lời, anh chàng đeo kính râm đã phá lên cười ha ha, tôi cảm giác như hai bên đang đóng phim võ hiệp cổ trang vậy, nhưng lại rất quen thuộc, dường như đã từng nói với ai đó những lời như vậy…
Người nọ tháo kính râm ra, thân mật vỗ vỗ vai tôi: “Ây, mới có vài năm không gặp mà cả lão sư huynh đây cũng quên rồi sao?”
Tôi gãi gãi đầu cố gắng lục lại trong trí nhớ xem người này là ai, thế nhưng nghĩ mãi vẫn không nhớ ra, lại nhìn người kia trước sau vẫn tươi cười không đổi, tôi không muốn làm hắn ta mất hứng, đành vờ vịt hỏi: “Ủa! Hóa ra là sư huynh! Xin lỗi, trí nhớ của tôi tệ quá, sao lại tới chỗ này?” Dù sao cũng là người ta nhận mình trước, có nhận sai thì cũng là người ta phải xấu hổ trước.
Vẻ mặt của hắn chợt thoáng cái mà sầm hẳn xuống, tôi nhìn xuống cái túi ni lông hắn cầm trên tay, thấy bên trong là một đống bùa lộn xộn, còn có cả một bức tranh “Quan Âm tống tử”.
Hắn nắm chặt chuỗi tràng hạt trong tay nói: “Ai dà… nói ra dài lắm, sư huynh đệ chúng ta mấy năm không gặp rồi, vầy đi, để tớ mời khách, chúng ta kiếm một quán ăn nào đó vừa ăn vừa nói chuyện?”
Tôi nhớ tới bữa cơm Bạch Dực đã làm sẵn sàng ở nhà, nếu không về ăn anh ta sẽ giận, hơn nữa tôi cũng không có ý lãng phí một bữa ngon như vậy, liền lắc đầu nói: “Không cần, bạn cùng phòng của tôi nấu cơm sẵn rồi, hay cùng về nhà ăn một bữa?”
Hắn gật đầu, không hề khách khí mà đỡ giúp tôi túi gạo ra ý cho tôi dẫn đường.
Hai bên nói chuyện một lúc tôi mới nhớ ra anh chàng này là ai, tên hắn là Thương Lạc Tử, lúc nhỏ cùng tôi học chung một lớp hội họa do trường Mỹ thuật mở gần nhà, chúng tôi ai cũng gọi hắn là Lục Tử, ai bảo tên của hắn quá khó đọc làm gì. Lúc xưa hai chúng tôi từng bị xưng là Hỗn Thế Ma Vương, trò nghịch ngợm nào cũng từng thử qua. Nhưng đã rất nhiều năm không có liên hệ gì với hắn rồi, hắn được coi là một thiên tài trong ngành chúng tôi, lúc tôi còn đang học vẽ tĩnh vật thì hắn đã học đắp tượng thạch cao, mà khi tôi còn đang lọ mọ nguệch ngoạc vẽ màu nước thì hắn đã theo giáo sư học vẽ tranh thủy mặc. Sau đó có tin là hắn tham gia một khóa học đào tạo chuyên sâu mà đã chuyển nhà, từ sau đó không còn liên hệ gì với đám nhóc chúng tôi nữa.
Đột nhiên có thể chạm mặt nhau ở một thành phố xa lạ, cả hai đều có cảm giác có duyên phận, hai anh em đương nhiên đều cực kỳ mừng rỡ, nhưng sao tôi cứ có cảm giác Lục Tử đang có gì đó lo lắng sợ hãi, cứ đi vài bước hắn lại dừng lại ngó ngang ngó dọc. Khiến tôi cũng phải tự hỏi là liệu đã có chuyện gì xảy ra cho hắn chăng?
Khi chúng tôi về tới nhà thì Bạch Dực dường như đã nấu xong cơm, từ xa đã nghe thấy một mùi thơm ngát mũi, kích thích dạ dày người ta. Tôi đẩy cửa ra nói với Bạch Dực: “Lão Bạch, tôi về rồi nè. Tôi dẫn theo một người bạn cũ tới ăn cơm nữa.”
Bạch Dực đang đem thức ăn sắp ra bàn, ngoảnh lại nhìn chúng tôi một cái, không thèm nói gì mà chỉ hơi gật đầu. Kỳ thực tôi rất thấp thỏm, vì vốn biết tính Bạch Dực không thích người ngoài bước chân vào nhà, ngay từ đầu anh ta cũng đã giao hẹn với tôi là không được tùy tiện dẫn người lạ vào nhà. Nhưng lần này quả thực không có cách nào khác. Tôi đến trước mặt anh ta lặng lẽ giải thích: “Lão Bạch, đúng là tôi có hơi đường đột, nhưng anh ta là bạn học cũ của tôi, giao tình rất sâu, đã nhiều năm không gặp, hôm nay lại tình cờ gặp lại trên đường nên… Anh thông cảm nhé, hỗ trợ tôi một chút.”
Bạch Dực thở dài một cái, cầm áo khoác xăm xăm bước ra cửa như muốn ra khỏi nhà, tôi thất kinh vội vàng kéo anh ta lại: “Không, không cần nhường phòng cho chúng tôi, hình như cũng không có gì quan trọng đâu mà, bên ngoài lạnh lắm, cơm còn chưa ăn, anh ra ngoài làm gì?”
Lục Tử thấy chúng tôi giằng co trong góc phòng, liền chủ động tươi cười tiến tới lên tiếng với Bạch Dực: “Tôi tên Thương Lạc Tử, hì hì, là bạn học cùng khoa với Tiểu An trước đây, xin chào.”
Bạch Dực thoáng nhíu mày, tôi vội vàng nháy nháy mắt với anh ta, ý nói anh ta đừng để bụng, cũng hi vọng anh ta nể mặt mũi tôi một chút mà đừng phá hư bầu không khí.
Tôi thành thạo đem dầu ăn và gạo cất vào góc phòng, sau đó định cầm lấy cái túi của Lục Tử để cất vào một xó cho hắn, để hắn ngồi chơi được thoải mái, ai ngờ tôi vừa chạm vào cái túi thì hắn đã giật nảy người lên níu lại: “Ấy ấy, cái này… cái này để mặc tớ, bùa này vừa được khai quang hết rồi, người ngoài không chạm vào được…”
Tôi ngẩn người, cảm thấy hắn có hơi quái dị, hình như không còn giống với Lục Tử của trước đây nữa. Tôi chằm chằm nhìn hắn hồi lâu, hắn vội tránh mắt đi, không dám nhìn thẳng tôi.
Khi tôi còn đang hoài nghi về hắn thì Bạch Dực đã bới ra ba chén cơm nói với chúng tôi: “Vậy ăn cơm cái đã, ăn xong thì nói chuyện.”
Ba người chúng tôi ăn cơm trong trầm lặng, trong bữa cơm, Lục Tử chỉ hỏi tên Bạch Dực và vài chi tiết linh tinh khác rồi cúi đầu lặng lẽ ăn. Tôi và Bạch Dực nhìn nhau, cả hai đều đã phát hiện người này quả thực dường như đang sợ cái gì, lúc nào cũng nơm nớp như chim sợ cành cong, chỉ ăn một bữa cơm mà trông cũng hãi hùng như vậy. Nhưng dù sao cũng là bạn cũ, tôi cũng không tiện nói gì thêm. Cuối cùng bữa cơm cũng xong. Hắn uống một ngụm trà, tôi nhìn vào nồi cơm trống không tới đáy mà thầm cảm thán, sợ mà còn có thể ăn tới mức này? Hay là đã mấy ngày hắn không ăn uống đàng hoàng?
Hắn nhìn tôi, cười đầy xấu hổ: “Ây da, không ngờ anh Bạch Dực nấu ăn lại ngon như vậy, còn ngon hơn cả ngoài tiệm…”
Bạch Dực ngồi lên ghế, cầm chén trà đẩy về phía tôi mà điềm nhiên trả lời: “Chỉ là vài món ăn bình thường, không đáng nhắc tới. An Tung, đi dọn chén đi.”
Cách trả thù của anh ta đúng là luôn rất thực tế, muốn anh ta nguôi giận thì mau đi rửa chén. Chờ tôi rửa chén xong quay lại, thấy cả hai người vẫn duy trì một thứ im lặng hết sức kỳ quái, một người bình thản đọc báo uống trà, một người ngồi đối diện đờ ra, hoàn toàn không có ý định bắt chuyện với nhau.
Vì thế tôi đành xoa xoa tay hỏi Lục Tử: “Lục Tử, cậu tới miếu Hạ Hải làm gì vậy, lúc trước cậu đâu có tin mấy cái này?”
Trông hắn lại càng xấu hổ hơn: “Thì bây giờ tin không được sao, hề hề…”
Tôi cảm thấy tên này chắc chắn đã xảy ra chuyện gì rồi, chỉ vì không dám nói cho nên còn chờ tôi tới hỏi mà thôi. Tôi đành thở dài ngồi xuống đối diện với hắn: “Lục Tử, có phải xảy ra chuyện gì phiền phức rồi đúng không? Trông cậu kìa, chẳng còn chút uy phong nào của ngày xưa cả!”
Hắn vuốt vuốt mặt, rụt rè đánh giá tôi một lúc, sau đó do dự hồi lâu rồi mới thử thăm dò: “Ây da, Tiểu An, cậu thông minh hơn hồi xưa nhiều đó, bị cậu nói trúng rồi, tớ dạo này gặp phải một chuyện… kỳ quái…”
Vừa nghe hắn nói thế tôi đã cảm thấy hơi khó chịu, theo cách hắn nói thì lúc xưa tôi rất ngu xuẩn sao? Ngay cả chuyện rành rành như vậy mà cũng nhìn không ra?
Bạch Dực vẫn không nói tiếng nào, chỉ lật báo uống trà, hoàn toàn tỏ ra thờ ơ với chuyện chúng tôi đang nói. Tôi gặng hỏi Lục Tử: “Chuyện kỳ quái gì? Sao lại làm cậu ra nông nỗi này?”
Hắn nhíu chặt mày, trên mặt xuất hiện một tia tối tăm, nhấp một ngụm trà rồi mới e dè nói: “Chuyện này quả thực khó mở miệng…” Rồi chợt hắn thấp giọng lại như thì thào: “Phỏng chừng lần này tớ chọc phải quỷ thật rồi! Mà lại còn là một con nữ quỷ mới chết chứ!”
Tôi càng nghe càng khó hiểu, tên ngốc này làm sao vậy? Bệnh thần kinh à? Hay là thực sự gặp phải thứ không được bình thường? Ăn nói gì mà kỳ quặc vậy? Khóe mắt tôi hơi nheo lại, cố giữ giọng thật bình tĩnh mà hỏi lại: “Vậy rốt cuộc là cậu chọc nhằm thứ gì?!”
Hắn không nghe được vẻ khó chịu trong giọng nói của tôi, nghe tôi hỏi thế ngược lại như được cởi tấm lòng, lập tức thao thao nói tiếp: “Kỳ thực tớ theo một ông chú buôn bán tranh chữ cổ. Có lúc cũng gặp được những thứ thực sự quý giá, mà những bức tranh cổ như vậy thì khi nào vào tay cũng tơi tả rách nát nết, cho nên cần phải có người phục chế lại. Tớ chính là người phụ trách việc phục chế sửa chữa cho chúng.”
Nói đến đây tôi mới nhớ, tôi theo chuyên ngành Mỹ thuật tạo hình bình thường, còn hắn theo chuyên ngành Quốc họa thư pháp, cho nên sau này cũng không thường gặp chúng tôi nữa.
Thực ra nghề phục chế tranh cổ là một loại nghề có từ xưa, các trường phái khác nhau có những tuyệt chiêu riêng, đại bộ phận đều qua bốn bước là yết, tẩy, bổ, toàn. Trong số đó đặc biệt bước đầu tiên, yết, là quan trọng nhất. Chu Gia Trụ[2]trong “Trang hoàng chí” cũng có viết: “Toàn bộ tính mạng của tranh cổ đều nằm trong bước yết.” Bước này đòi hỏi phải có sự cẩn thận tỉ mỉ đến tuyệt đối, mới có thể sửa chữa ột bức tranh sắp bị hủy hoàn toàn trở thành một bức gần như mới, đồng thời vẫn phải bảo lưu được toàn bộ tinh túy thần thái vốn có của tranh.
Tôi hỏi: “Vậy phiền phức lần này của cậu là đến từ bức tranh nào à?”
Hắn lắc đầu: “Tớ cũng không dám chắc, nhưng dạo này bọn tớ mới có được một bức “Tiệc vườn đào dưới trăng”, theo chuyên gia giám định cho chú tớ thuê về báo lại thì nó chính là một bức tuyệt phẩm thời trung kỳ Minh triều, mà lại còn là do chính tay đại danh đỉnh đỉnh Từ Vị vẽ ra cơ đấy!”
Tôi thất kinh, nếu thực là tranh của Từ Vị, thì chẳng phải là văn vật chí bảo cấp quốc gia rồi hay sao?! Đến đây thì ngay cả Bạch Dực cũng ngẩng đầu lên kinh ngạc nhìn Lục Tử.
Tuy tôi không có nhiều kiến thức lịch sử, nhưng xuất thân từ Mỹ thuật tạo hình đương nhiên phải biết những kiến thức liên quan tới ngành này, nếu không làm sao dám đi làm giáo viên? Từ Vị, tự Văn Trường, lúc già được xưng là Thanh Đằng đạo sĩ, cùng với Trần Đạo Phục đại danh đỉnh đỉnh, đệ tử của Văn Trưng Minh, cùng đồng xưng là Bạch Dương Thanh Đằng. Là một nhân vật trọng yếu kế thừa tinh hoa của “Ngô Môn phái”, bút pháp phóng túng ngông cuồng của ông sau này được coi như bước khai sáng mới cho nghệ thuật vẽ tranh chữ. Kiệt tác lúc già của ông ta, “Mặc hoa”, hiện nay đang được giữ gìn ở bảo tàng Bắc Kinh. Như thế có thể tưởng tượng thấy nếu đúng là tác phẩm của ông ta thì quý giá biết chừng nào!
Tôi chằm chằm nhìn Lục Tử, trong bụng thầm nghĩ, anh chàng này không nói đùa đó chứ, tranh giả tranh nhái thời này không hề thiếu, đừng hòng cầm đồ giả tới đây lừa người! Hắn dường như thấy được sự hoài nghi của tôi, liền nghiêm trang nói: “Tiểu An, là cậu không biết đó thôi, đa phần đồ quý giá trân phẩm đều được cất giấu trong những bộ sưu tập cá nhân, có những thứ mà nếu chủ nhân của nó chịu trưng ra thì đủ để khiến cho cả giới mỹ thuật lẫn sưu tập phải rúng động chứ không chơi! Chúng tớ có chuyên gia giám định chuyên môn, theo giám định của bọn họ, đó đích thực là một tác phẩm từ thời còn trẻ của Từ Vị đã bị thất lạc từ lâu, trên đề từ của bức tranh có chép là tặng cho Trần Đạo Phục, lúc đó đã rất nổi tiếng!”
Hắn tiếp tục nói: “Lúc chúng tớ mới có nó trong tay, nó quả thực rách mướp tới mức sắp hư hỏng hoàn toàn, nhưng khi chú tớ vừa nói đó là tranh của Từ Vị thì tớ đã dồn hết toàn bộ công sức ra để phục chế nó. Chỉ mới giai đoạn đầu tiên là bôi dược liệu chống phân hủy, ngăn côn trùng cùng một vài bước chuẩn bị thôi mà đã mất tròn hai tuần lễ liền. Ban đầu thì vẫn không thấy gì kỳ quái, chỉ thấy bức tranh thực sự rất sinh động, giống như dưới tầng tầng lớp lớp tán hoa đào có thể thấy bóng hai người nâng chén đối ẩm dưới ánh trăng, nét mực đã đạt tới cảnh giới siêu phàm, có thể thấy rõ tác giả của nó phải là một thiên tài mới làm nổi!”
Đích xác, công việc phục chế tranh cổ, trên thực tế giống như một cuộc trò chuyện với tác giả từ thời cổ đại, không chỉ phải bao quát được bố cục lẫn thủ pháp của bức tranh, mà quan trọng hơn là phải hiểu được tính cách của tác giả, cùng với tình cảm gửi gắm trong tranh. Chỉ có như thế mới có thể phục hồi lại hoàn toàn thần thái ban đầu của tranh. Toàn bộ quá trình, tựa như một buổi lễ gọi hồn.
Tôi nghiêm túc hỏi: “Vậy trong quá trình phục chế đã xảy ra chuyện gì sao?”
Bạch Dực đã bỏ tờ báo xuống tự lúc nào, cả người dựa sát vào tôi mà chăm chú lắng nghe.
Lục Tử nhéo nhéo mũi, nói đầy vẻ mệt mỏi: “Ngay cái đêm tớ chuẩn bị yết bức tranh đột nhiên có một cô gái xuất hiện. Thực ra mà nói chuyện này cũng không có gì là lạ, câu thấy đấy, con gái ai chẳng thích một người lãng tử nghệ sĩ lại đẹp trai như tớ đúng không!”
Tôi liếc hắn một cái, kỳ thực trong lòng thầm mắng, có mà đầu trâu mặt ngựa thì có! Cùng là đẹp trai, nhưng hắn và Bạch Dực hoàn toàn không thể so sánh với nhau. Bạch Dực là anh khí mười phần, đẹp thực sự; còn Lục Tử, nhìn sao cũng thấy lưu manh thế nào ấy.
Tôi cắt ngang lời tự khen say sưa của hắn: “Đại ca, tôi biết cậu sát gái nổi tiếng rồi, tiếp tục vào chuyện chính cho người ta nhờ! Chúng tôi không phải tuần san báo lá cải, không cần nghe tiểu thuyết tình cảm ba xu!”
Hắn ho khan vài tiếng, xấu hổ nói: “Rồi rồi, nói vào chuyện chính, thực ra cô gái đó ăn mặc không rõ theo một triều đại nào cả, nói chung cả người quần áo trắng toát, chân mang một đôi giày đen, tóc dài cập lưng, mặt không trang điểm nhưng nước da trắng nõn, chỉ nhìn thôi cũng đủ thấy là một giai nhân, hơn nữa dáng người cũng không tồi… Cô ta tới tìm tớ, nói là muốn làm quen, muốn kết bạn. Tớ cũng rất vui, thực ra lúc đó tớ vừa chia tay cô bạn gái thứ tư, có một người đẹp như thế tới làm quen, đàn ông ai mà không động lòng, đúng không?”
Tôi day day huyệt Thái Dương, lạnh lùng nói: “Không nói vào việc chính, lão Bạch, mở cửa, tiễn khách!”
Hắn lập tức xua xua hai tay hốt hoảng nói: “Ấy, tớ đang nói theo quá trình đấy chứ! Rồi rồi, vấn đề chính là cô ta rất kỳ quái, cảm giác có hơi… siêu thực, sau đó ngày nào cũng tới tìm tớ, không ăn cũng không uống, chỉ nói chuyện phiếm với lại… hì hì… chúng tớ thường hay bàn luận về tranh cổ và thư pháp, cô ta cực kỳ tài hoa, đặc biệt am hiểu sấu kim thể, có vài chỗ thậm chí còn tinh hơn cả tớ là người đã học về hội họa suốt mấy chục năm. Nhưng mỗi lần muốn dẫn cô ta ra ngoài, cô ta lại từ chối. Cô ta chỉ ở trong phòng tớ đợi, mà chỉ lúc nào có mình tớ ở nhà mới xuất hiện. Có lúc tớ còn tưởng cô ta là gián điệp của công ty đối thủ, nhưng cô ta lại hoàn toàn không có hứng thú tới mấy thứ của tớ, cũng không bao giờ bước vào phòng làm việc của tớ cả. Đối với cô ta, thực ra là tớ bắt đầu có cảm giác yêu.”
Nói đến đây, trên mặt hắn xuất hiện một loại thần tình rất mâu thuẫn, có thể thấy lần này Lục Tử thực sự nghiêm túc, hắn suy nghĩ một lúc rồi tiếp: “Công việc của tớ vẫn tiến triển bình thường, nhưng chuyện quái dị cũng theo đó mà xuất hiện, ví dụ như mỗi lần làm việc, tớ lại có cảm giác như bên cạnh có thêm ai đó, đôi khi nghe như có ai đó thì thầm bên tai, toàn là nói về những chỗ quan trọng nhất của bức họa, nhưng khi quay đầu lại thì chẳng nhìn thấy ai cả; những khi tớ muốn chấm bút lông vào nghiên mực thì phát hiện cây bút lông tớ cần đã gác sẵn trên thành nghiên, mà tớ nhớ rõ ràng là đã cắm nó vào giá bút rồi…”
Lục Tử nói tới đây thì bắt đầu tỏ ra kích động, hắn hít sâu một hơi rồi mới tiếp tục nói được: “Cô gái kia hầu như đêm nào cũng xuất hiện, nhưng tớ có cảm giác mỗi lần xuất hiện thì vẻ mặt của cô ta lại thay đổi một ít, hình như… thay đổi gương mặt vậy, nhưng nhìn kỹ thì vẫn có dáng dấp giống như lần đầu tiên gặp mặt, cho nên tớ nghĩ là có lẽ do quen nhau lâu rồi nên không còn cảm giác xa lạ nữa chăng…”
Tôi rụt rụt cổ, đưa tay sờ sờ sau gáy, thực ra chuyện này cũng không có gì đáng sợ cho lắm, những chuyện mà tôi và Bạch Dực đã trải qua, chuyện nào cũng có thể khiến anh chàng trước mặt này phải sợ tới phát điên. Chuyện nhỏ cỡ này tôi đã sớm miễn nhiễm rồi, ngược lại còn cảm thấy hơi… thất vọng, vì tôi chờ đợi một câu chuyện kinh dị hơn cơ. Tự nhiên lúc đó tôi đã nghĩ, hình như cậu chàng này nhiễm “Liêu Trai chí dị” quá nên tự ình là Ninh Thải Thần cũng không chừng.
Nhưng đôi mắt của Bạch Dực thì lại cực kỳ chăm chú nhìn thẳng vào người ngồi đối diện, anh ta càng nghe càng tỏ ra có hứng thú, đến mức dựa hẳn vào người tôi mà nghe không sót lời nào. Tôi có hơi ngạc nhiên, lại cảm thấy có phần ngại ngùng, định kiếm cớ nào đó đẩy anh ta đi.
Nhưng Bạch Dực đã lên tiếng trước: “Sau lại thế nào?”
Lục Tử càng suy nghĩ lung hơn, gương mặt quanh năm không đứng đắn bất ngờ lộ ra một vẻ âm khí lành lạnh, hắn nói: “Vì công tác đòi hỏi cho nên phòng ngủ của tớ nằm trong phòng làm việc luôn, để ăn uống ngủ nghỉ gì cũng có thể ở lỳ trong phòng làm việc mà tự lo được, có thể là do lần này lượng công việc quá lớn, mà từ khi gặp cô gái nọ, sức khỏe tớ cứ càng lúc càng kém đi, cho nên có một lần tớ phát sốt, tự nhốt mình trong phòng ngủ, định ngủ một giấc rồi dậy uống thuốc. Đang lúc tớ mơ mơ màng màng, tự nhiên có một bàn tay lạnh buốt sờ lên trán. Tớ giật nảy người, mở mắt nhìn lại thì thấy cô ta ngồi bên giường, vẫn mặc áo trắng tinh từ đầu xuống chân, tớ an tâm lại một chút, bảo cô ta là người có bệnh, cô ta cũng an ủi tớ, bảo tớ phải từ từ dưỡng bệnh. Thế nhưng ngay lúc đó tớ mới sực nhận ra một vấn đề! Đó là… tớ đã khóa cửa ngoài rồi cơ mà! Cô ta… làm sao mà cô ta vào được?! Mà từ trước tới giờ cô ta đã vào nhà tớ bằng cách nào?!”
Nói tới đây Lục Tử kích động tới mức nắm chặt hai tay: “Đột nhiên ý thức được điểm ấy rồi, tớ mới nhận thấy xung quanh cô ta toàn là những chuyện kỳ dị, da của cô ta quá trắng, trắng tới mức gần như trong suốt, cô ta lúc nào cũng im lặng nhìn tớ, nhưng lần này sự im lặng của cô ta làm tớ sởn cả gai ốc! Khóa nhà tớ là khóa Thụy Sĩ được đặt làm riêng theo yêu cầu, cho nên có thể nói chỉ cần tớ khóa cửa là cả căn nhà hóa thành một tòa pháo đài ngay, trừ phi cô ta là không khí, còn nếu không thì tuyệt không thể nào lẻn vào được, khả năng duy nhất đó là… cô ta vốn ở ngay trong nhà tớ, chưa bao giờ đi ra ngoài!”
Nói xong, Lục Tử run run rút từ trong túi áo ra một bao thuốc, rút ra một điếu, châm lửa rít mấy hơi thật mạnh, sau đó mới từ từ nhả khói như muốn tự trấn tĩnh, hắn đưa bàn tay giữ điếu thuốc lên dùng ngón tay cái day day trán: “Tớ nằm trên giường, mà cô ta chẳng nói một tiếng nào, chỉ dùng đôi tay lạnh như băng mà sờ lên mặt tớ, giây phút đó tớ sợ đến run người, chỉ muốn nhanh nhanh chạy ra ngoài thôi. Cô ta cảm thấy tớ muốn chạy, thế là mặt mũi bắt đầu vặn vẹo nhăn nhó, nước da trắng mịn tự nhiên trở nên khô vàng như củi vậy! Ánh mắt của nó cũng thoắt cái hóa thành ác độc, nó nhe răng ra, từ trong miệng nó chảy ra rất nhiều mực đen… vậy mà nó còn cúi xuống mặt tớ đòi hôn! Má nó ơi, tớ thét lên một tiếng! Lúc cái mặt nó ghé sát tới, tớ ném thẳng cái gối vào mặt nó. Ánh mắt nó càng trở nên oán độc hơn, hỏi tớ tại sao không thích nó, nó không đẹp sao! Tớ lúc đó nhìn nó chỉ muốn ói thôi, đẹp cái đầu ấy!
Nó càng tỏ ra tức tối hơn, lao tới người tớ, bóp chặt cổ tớ ghì xuống… mạnh tới mức không giống con người! Đầu lưỡi tớ hộc cả ra, lúc mắt tớ cũng sắp trợn trắng lên thì trong áo tớ rơi ra một viên cổ ngọc, là quà tặng ông chú tặng tớ lúc mới nhập môn. Nó nhìn thấy viên ngọc, lập tức giật người lên chạy ra ngoài.
Thế là tớ lảo đảo choàng dậy mặc quần áo, bỏ chạy luôn. Sau đó không dám về nhà nữa. Nói thật, bức tranh cổ kia tớ mới phục chế được có một phần ba! Sau đó tớ cứ như phát rồ, đi mua hết bùa này đến pháp nọ, chỉ mong con nữ quỷ đó đừng bám lấy tớ nữa!”
Tôi cúi đầu suy nghĩ, rốt cuộc là loại yêu quái gì thế nhỉ, nhưng suy nghĩ mãi vẫn không ra, đành ngẩng đầu lên nhìn Bạch Dực, chỉ thấy anh ta đang vuốt vuốt cằm, mắt nheo lại, cái nhìn mông lung, chứng tỏ đang suy nghĩ rất lung. Dù sao tài năng và năng lực của anh ta tôi rất tin tưởng, cho nên lúc này chỉ quan tâm tới Lục Tử đang bồn chồn ngồi đối diện mà vỗ vỗ vai hắn: “Lục Tử, huynh đệ nhiều năm không gặp, nhìn cậu hóa thành cái bộ dạng này tôi cũng không đành, vầy đi, bây giờ cậu về trước kiếm chỗ nào đó ở tạm. Chờ tớ… và anh Bạch Dực nghĩ ra cách rồi quay lại kiếm cậu sau?”
Lục Tử nghe tôi nói thế thì suýt khóc, vội vàng nói như cầu xin: “Đừng mà, Tiểu An! À không! Anh Tung! Nếu cậu giúp được thì mau mau cứu tớ đi! Nếu không đối phó xong với cái thứ đó thì bức tranh ‘Tiệc vườn đào dưới trăng’ của tớ tiêu mất, nếu tớ không hoàn thành nó đúng hạn thì từ nay không còn làm việc được nữa, danh dự cũng mất trắng đó!”
Tôi lườm hắn một cái, biết thế thì khoan nhận lời giúp vội. Nhưng dù sao cũng là bạn bè nhiều năm, trước đây còn sống cạnh nhau, cũng không thể nhìn người ta thân bại danh liệt. Vì thế ngẩng đầu quay lại nhìn Bạch Dực: “Lão Bạch, anh xem… thế nào?”
Lục Tử không hổ là làm gian thương lâu năm, thoáng liếc qua là biết ngay tôi không có ký lô nào, người quan trọng chính là Bạch Dực, lập tức thay đổi sách lược quay sang Bạch Dực cười cầu tài, còn kín đáo đưa cho anh ta một điếu thuốc: “Anh Bạch, vừa nhìn em đã biết anh là người có bản lĩnh mà, chỉ cần anh giúp em lần này, sau này em nhất định đền đáp xứng đáng mà, chỉ cần anh nói một câu thôi, thì Lục Tử này cho dù có lên núi đao xuống biển lửa cũng tình nguyện theo anh làm việc mà!”
Bạch Dực cầm lấy điếu thuốc sau đó nói với Lục Tử: “Bức tranh của cậu để ở đâu? Tôi muốn đến xem.”
Hắn có vẻ hơi sửng sốt khi nhìn thấy vẻ hứng thú của Bạch Dực, nhưng rất nhanh chóng hoàn hồn: “Bức tranh còn để trong phòng làm việc của em, hai người có thể tới coi.”
Bạch Dực mặc áo khoác vào, sau đó quay sang tôi: “Cậu có muốn đến xem luôn không?”
Tôi nghe thế liền gật đầu, OK, tôi đây cũng không còn nhát gan như hồi xưa nữa đâu nha, đi xem thì đi chứ, vì thế cũng vớ lấy cái áo khoác, sau đó phẩy phẩy tay nói: “Đi! Cùng nhau đi xem, xem có phải bức tranh thành tinh hay không!”
[1] Nguyên văn là “Trịnh Hòa hạ Tây Dương”, là để chỉ chuyện Trịnh Hòa thời Minh phụng mệnh đi sứ sang các nước phía Tây bảy lần bằng đường biển, không chỉ nâng kỹ thuật hàng hải của Trung Quốc lên một tầm ới mà còn giúp đẩy mạnh quan hệ kinh tế, văn hóa giữa Trung Quốc và các nước châu Á khác. Từ năm 1405 đến năm 1433, ông đã mang theo hơn 240 chiến thuyền, 27400 binh sĩ và thuyền viên đến rất nhiều nước ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, được coi là một nhà hàng hải vĩ đại của thế giới.
[2] Một nhà sưu tầm cổ vật đời nhà Minh, tác phẩm chính là “Trang hoàng chí”
__________________________________
Trong này có nhắc đến nhiều vấn đề thuộc về thư pháp và thư họa, Lục Mịnh không tiện ghi chú từng phần một. Chỉ nói qua là Văn Trưng Minh, Trần Đạo Phục và Từ Vị đều là những thư pháp gia nổi tiếng của Trung Quốc. Đặc biệt là Từ Vị, được coi như một thiên tài điên, từa tựa như Van Gogh của phương Tây, bút pháp phóng túng mới mẻ, rất được coi trọng.
Còn dưới đây là “Mặc hoa”, tác phẩm của Từ Vị được nhắc tới trong bài. Nói cho đúng, đây là tác phẩm thuộc thể loại “thư họa”, tức là vừa có tranh vừa có thơ đề. Và nó cũng không phải là một bức tranh duy nhất, mà là một chùm tranh gồm nhiều bức, nhiều loại hoa.
Về tới ký túc xá được vài ngày, chúng tôi mới bắt đầu hoàn hồn, nhưng mặt khác, nhờ giúp cho khu trại một việc lớn như vậy nên nghiễm nhiên trở thành đại ân nhân của ông chú, mọi người tặng cho chúng tôi rất nhiều đặc sản. Số đặc sản này không thể dễ dàng mua ngoài chợ, vì trong đó có vài món chỉ được dùng để đem cúng tổ tiên mà thôi.
Bạch Dực thực ra nấu ăn khá ngon, chỉ có điều anh chàng này lười chảy thây, thà đi bộ xuống dưới lầu mua đồ ăn hàng ngày cũng không thích tự mình vào bếp. Nhưng từ khi số đặc sản quý hiếm này vào nhà, anh ta bắt đầu thích ra tay, tôi được ăn ngon, ngày nào cũng mặt mũi tươi hơn hớn.
Mà cũng không hẳn chỉ có ăn, bởi vì trước nay ăn ngoài quá nhiều nên trong nhà không có đầy đủ gia vị. Cho nên người ăn chực như tôi có trách nhiệm phải ra ngoài mua tương gạo mắm muối.
Một tay cầm chai dầu ăn, một tay xách túi gạo, tôi vội vã trở về, trong lòng suy tính đến chuyện tìm mua một cái xe đạp mới.
Người trên đường đông như trẩy hội, thậm chí còn có thể nhìn thấy mấy ông hòa thượng đầu bóng lưỡng mặc áo cà sa đi lại ngoài đường. Miếu Hạ Hải là ngôi miếu đông người lui tới đèn nhang nhất ở thành phố này, miếu không quá lớn, nhưng nghe đồn năm xưa khi Trịnh Hòa sang phương Tây[1] có dừng lại chỗ này tu sửa đội thuyền, lúc thuyền rời bến liền lập ở đây một cái miếu, ban đầu là để thờ Long Vương cùng tổ tiên, nhưng sau này không hiểu vì sao dần dần trở thành một ngôi chùa Phật giáo. Tuy nhiên điều đó cũng không hề ảnh hưởng gì tới lượng khách thập phương đến viếng.
Tôi cố tình đi chậm lại, chỉ sợ đụng nhằm người qua đường. Vì trong số những người tới thắp hương thì người già cả là nhiều nhất, chẳng may đụng phải thì chẳng khác nào tự động nhận về một bà cố ngoại mà hầu hạ.
Nhưng phàm là càng muốn tránh cái gì thì càng dễ xảy ra cái đó, đang đi thì tôi bị một người mặc áo khoác đen bằng len, mang kính râm bản rộng đụng phải. Túi gạo của tôi bị hất rớt xuống lòng đường, tôi còn chưa kịp mở miệng thì gã kia đã gào lên trước: “Đồ chết tiệt, đi đường cái kiểu gì vậy hả, con mắt mọc trên đỉnh đầu à!”
Tôi nhặt túi gạo lên, cũng không chịu nhường: “Là anh đi không có mắt, bị quỷ bám sau người thì có!”
Vừa nghe tới hai chữ “quỷ bám”, người kia chợt giật thót mình như bị điện giật, cả người co rụt lại. Rồi lại như vừa nhận ra cái gì mà đùng đùng nổi giận, vươn tay chộp cổ áo tôi. Trên hai tay tôi nào là dầu nào là gạo nên không thể đánh trả, trong lòng thầm nghĩ: nếu biết muốn đánh nhau thì đã buông hết mấy thứ này xuống đất rồi, cứ như vầy chỉ có chịu đòn thôi. Nghĩ thế, tôi nhắm chặt hai mắt lại, chuẩn bị chịu một đấm trước cái đã, rồi sẽ cho tên khốn này một trận sau.
Thế nhưng chỉ thấy hắn cứ thế nắm chặt cổ áo tôi mà không ra tay, tôi liền mở mắt ra nhìn, thấy phía sau cặp kính bản rộng kia là một đôi mắt nhắm tít, cái miệng toe toét cười hết cỡ. Sau đó từ cái miệng đó thốt một câu: “Anh hùng đi trên đường! Bên hông mang bảo đao!”
Tôi đờ ra nhìn, nhưng vẫn theo quán tính trả lời: “Lục lâm làm hảo hán! Can đảm lưỡng Côn Lôn!”
Chờ tôi vừa dứt lời, anh chàng đeo kính râm đã phá lên cười ha ha, tôi cảm giác như hai bên đang đóng phim võ hiệp cổ trang vậy, nhưng lại rất quen thuộc, dường như đã từng nói với ai đó những lời như vậy…
Người nọ tháo kính râm ra, thân mật vỗ vỗ vai tôi: “Ây, mới có vài năm không gặp mà cả lão sư huynh đây cũng quên rồi sao?”
Tôi gãi gãi đầu cố gắng lục lại trong trí nhớ xem người này là ai, thế nhưng nghĩ mãi vẫn không nhớ ra, lại nhìn người kia trước sau vẫn tươi cười không đổi, tôi không muốn làm hắn ta mất hứng, đành vờ vịt hỏi: “Ủa! Hóa ra là sư huynh! Xin lỗi, trí nhớ của tôi tệ quá, sao lại tới chỗ này?” Dù sao cũng là người ta nhận mình trước, có nhận sai thì cũng là người ta phải xấu hổ trước.
Vẻ mặt của hắn chợt thoáng cái mà sầm hẳn xuống, tôi nhìn xuống cái túi ni lông hắn cầm trên tay, thấy bên trong là một đống bùa lộn xộn, còn có cả một bức tranh “Quan Âm tống tử”.
Hắn nắm chặt chuỗi tràng hạt trong tay nói: “Ai dà… nói ra dài lắm, sư huynh đệ chúng ta mấy năm không gặp rồi, vầy đi, để tớ mời khách, chúng ta kiếm một quán ăn nào đó vừa ăn vừa nói chuyện?”
Tôi nhớ tới bữa cơm Bạch Dực đã làm sẵn sàng ở nhà, nếu không về ăn anh ta sẽ giận, hơn nữa tôi cũng không có ý lãng phí một bữa ngon như vậy, liền lắc đầu nói: “Không cần, bạn cùng phòng của tôi nấu cơm sẵn rồi, hay cùng về nhà ăn một bữa?”
Hắn gật đầu, không hề khách khí mà đỡ giúp tôi túi gạo ra ý cho tôi dẫn đường.
Hai bên nói chuyện một lúc tôi mới nhớ ra anh chàng này là ai, tên hắn là Thương Lạc Tử, lúc nhỏ cùng tôi học chung một lớp hội họa do trường Mỹ thuật mở gần nhà, chúng tôi ai cũng gọi hắn là Lục Tử, ai bảo tên của hắn quá khó đọc làm gì. Lúc xưa hai chúng tôi từng bị xưng là Hỗn Thế Ma Vương, trò nghịch ngợm nào cũng từng thử qua. Nhưng đã rất nhiều năm không có liên hệ gì với hắn rồi, hắn được coi là một thiên tài trong ngành chúng tôi, lúc tôi còn đang học vẽ tĩnh vật thì hắn đã học đắp tượng thạch cao, mà khi tôi còn đang lọ mọ nguệch ngoạc vẽ màu nước thì hắn đã theo giáo sư học vẽ tranh thủy mặc. Sau đó có tin là hắn tham gia một khóa học đào tạo chuyên sâu mà đã chuyển nhà, từ sau đó không còn liên hệ gì với đám nhóc chúng tôi nữa.
Đột nhiên có thể chạm mặt nhau ở một thành phố xa lạ, cả hai đều có cảm giác có duyên phận, hai anh em đương nhiên đều cực kỳ mừng rỡ, nhưng sao tôi cứ có cảm giác Lục Tử đang có gì đó lo lắng sợ hãi, cứ đi vài bước hắn lại dừng lại ngó ngang ngó dọc. Khiến tôi cũng phải tự hỏi là liệu đã có chuyện gì xảy ra cho hắn chăng?
Khi chúng tôi về tới nhà thì Bạch Dực dường như đã nấu xong cơm, từ xa đã nghe thấy một mùi thơm ngát mũi, kích thích dạ dày người ta. Tôi đẩy cửa ra nói với Bạch Dực: “Lão Bạch, tôi về rồi nè. Tôi dẫn theo một người bạn cũ tới ăn cơm nữa.”
Bạch Dực đang đem thức ăn sắp ra bàn, ngoảnh lại nhìn chúng tôi một cái, không thèm nói gì mà chỉ hơi gật đầu. Kỳ thực tôi rất thấp thỏm, vì vốn biết tính Bạch Dực không thích người ngoài bước chân vào nhà, ngay từ đầu anh ta cũng đã giao hẹn với tôi là không được tùy tiện dẫn người lạ vào nhà. Nhưng lần này quả thực không có cách nào khác. Tôi đến trước mặt anh ta lặng lẽ giải thích: “Lão Bạch, đúng là tôi có hơi đường đột, nhưng anh ta là bạn học cũ của tôi, giao tình rất sâu, đã nhiều năm không gặp, hôm nay lại tình cờ gặp lại trên đường nên… Anh thông cảm nhé, hỗ trợ tôi một chút.”
Bạch Dực thở dài một cái, cầm áo khoác xăm xăm bước ra cửa như muốn ra khỏi nhà, tôi thất kinh vội vàng kéo anh ta lại: “Không, không cần nhường phòng cho chúng tôi, hình như cũng không có gì quan trọng đâu mà, bên ngoài lạnh lắm, cơm còn chưa ăn, anh ra ngoài làm gì?”
Lục Tử thấy chúng tôi giằng co trong góc phòng, liền chủ động tươi cười tiến tới lên tiếng với Bạch Dực: “Tôi tên Thương Lạc Tử, hì hì, là bạn học cùng khoa với Tiểu An trước đây, xin chào.”
Bạch Dực thoáng nhíu mày, tôi vội vàng nháy nháy mắt với anh ta, ý nói anh ta đừng để bụng, cũng hi vọng anh ta nể mặt mũi tôi một chút mà đừng phá hư bầu không khí.
Tôi thành thạo đem dầu ăn và gạo cất vào góc phòng, sau đó định cầm lấy cái túi của Lục Tử để cất vào một xó cho hắn, để hắn ngồi chơi được thoải mái, ai ngờ tôi vừa chạm vào cái túi thì hắn đã giật nảy người lên níu lại: “Ấy ấy, cái này… cái này để mặc tớ, bùa này vừa được khai quang hết rồi, người ngoài không chạm vào được…”
Tôi ngẩn người, cảm thấy hắn có hơi quái dị, hình như không còn giống với Lục Tử của trước đây nữa. Tôi chằm chằm nhìn hắn hồi lâu, hắn vội tránh mắt đi, không dám nhìn thẳng tôi.
Khi tôi còn đang hoài nghi về hắn thì Bạch Dực đã bới ra ba chén cơm nói với chúng tôi: “Vậy ăn cơm cái đã, ăn xong thì nói chuyện.”
Ba người chúng tôi ăn cơm trong trầm lặng, trong bữa cơm, Lục Tử chỉ hỏi tên Bạch Dực và vài chi tiết linh tinh khác rồi cúi đầu lặng lẽ ăn. Tôi và Bạch Dực nhìn nhau, cả hai đều đã phát hiện người này quả thực dường như đang sợ cái gì, lúc nào cũng nơm nớp như chim sợ cành cong, chỉ ăn một bữa cơm mà trông cũng hãi hùng như vậy. Nhưng dù sao cũng là bạn cũ, tôi cũng không tiện nói gì thêm. Cuối cùng bữa cơm cũng xong. Hắn uống một ngụm trà, tôi nhìn vào nồi cơm trống không tới đáy mà thầm cảm thán, sợ mà còn có thể ăn tới mức này? Hay là đã mấy ngày hắn không ăn uống đàng hoàng?
Hắn nhìn tôi, cười đầy xấu hổ: “Ây da, không ngờ anh Bạch Dực nấu ăn lại ngon như vậy, còn ngon hơn cả ngoài tiệm…”
Bạch Dực ngồi lên ghế, cầm chén trà đẩy về phía tôi mà điềm nhiên trả lời: “Chỉ là vài món ăn bình thường, không đáng nhắc tới. An Tung, đi dọn chén đi.”
Cách trả thù của anh ta đúng là luôn rất thực tế, muốn anh ta nguôi giận thì mau đi rửa chén. Chờ tôi rửa chén xong quay lại, thấy cả hai người vẫn duy trì một thứ im lặng hết sức kỳ quái, một người bình thản đọc báo uống trà, một người ngồi đối diện đờ ra, hoàn toàn không có ý định bắt chuyện với nhau.
Vì thế tôi đành xoa xoa tay hỏi Lục Tử: “Lục Tử, cậu tới miếu Hạ Hải làm gì vậy, lúc trước cậu đâu có tin mấy cái này?”
Trông hắn lại càng xấu hổ hơn: “Thì bây giờ tin không được sao, hề hề…”
Tôi cảm thấy tên này chắc chắn đã xảy ra chuyện gì rồi, chỉ vì không dám nói cho nên còn chờ tôi tới hỏi mà thôi. Tôi đành thở dài ngồi xuống đối diện với hắn: “Lục Tử, có phải xảy ra chuyện gì phiền phức rồi đúng không? Trông cậu kìa, chẳng còn chút uy phong nào của ngày xưa cả!”
Hắn vuốt vuốt mặt, rụt rè đánh giá tôi một lúc, sau đó do dự hồi lâu rồi mới thử thăm dò: “Ây da, Tiểu An, cậu thông minh hơn hồi xưa nhiều đó, bị cậu nói trúng rồi, tớ dạo này gặp phải một chuyện… kỳ quái…”
Vừa nghe hắn nói thế tôi đã cảm thấy hơi khó chịu, theo cách hắn nói thì lúc xưa tôi rất ngu xuẩn sao? Ngay cả chuyện rành rành như vậy mà cũng nhìn không ra?
Bạch Dực vẫn không nói tiếng nào, chỉ lật báo uống trà, hoàn toàn tỏ ra thờ ơ với chuyện chúng tôi đang nói. Tôi gặng hỏi Lục Tử: “Chuyện kỳ quái gì? Sao lại làm cậu ra nông nỗi này?”
Hắn nhíu chặt mày, trên mặt xuất hiện một tia tối tăm, nhấp một ngụm trà rồi mới e dè nói: “Chuyện này quả thực khó mở miệng…” Rồi chợt hắn thấp giọng lại như thì thào: “Phỏng chừng lần này tớ chọc phải quỷ thật rồi! Mà lại còn là một con nữ quỷ mới chết chứ!”
Tôi càng nghe càng khó hiểu, tên ngốc này làm sao vậy? Bệnh thần kinh à? Hay là thực sự gặp phải thứ không được bình thường? Ăn nói gì mà kỳ quặc vậy? Khóe mắt tôi hơi nheo lại, cố giữ giọng thật bình tĩnh mà hỏi lại: “Vậy rốt cuộc là cậu chọc nhằm thứ gì?!”
Hắn không nghe được vẻ khó chịu trong giọng nói của tôi, nghe tôi hỏi thế ngược lại như được cởi tấm lòng, lập tức thao thao nói tiếp: “Kỳ thực tớ theo một ông chú buôn bán tranh chữ cổ. Có lúc cũng gặp được những thứ thực sự quý giá, mà những bức tranh cổ như vậy thì khi nào vào tay cũng tơi tả rách nát nết, cho nên cần phải có người phục chế lại. Tớ chính là người phụ trách việc phục chế sửa chữa cho chúng.”
Nói đến đây tôi mới nhớ, tôi theo chuyên ngành Mỹ thuật tạo hình bình thường, còn hắn theo chuyên ngành Quốc họa thư pháp, cho nên sau này cũng không thường gặp chúng tôi nữa.
Thực ra nghề phục chế tranh cổ là một loại nghề có từ xưa, các trường phái khác nhau có những tuyệt chiêu riêng, đại bộ phận đều qua bốn bước là yết, tẩy, bổ, toàn. Trong số đó đặc biệt bước đầu tiên, yết, là quan trọng nhất. Chu Gia Trụ[2]trong “Trang hoàng chí” cũng có viết: “Toàn bộ tính mạng của tranh cổ đều nằm trong bước yết.” Bước này đòi hỏi phải có sự cẩn thận tỉ mỉ đến tuyệt đối, mới có thể sửa chữa ột bức tranh sắp bị hủy hoàn toàn trở thành một bức gần như mới, đồng thời vẫn phải bảo lưu được toàn bộ tinh túy thần thái vốn có của tranh.
Tôi hỏi: “Vậy phiền phức lần này của cậu là đến từ bức tranh nào à?”
Hắn lắc đầu: “Tớ cũng không dám chắc, nhưng dạo này bọn tớ mới có được một bức “Tiệc vườn đào dưới trăng”, theo chuyên gia giám định cho chú tớ thuê về báo lại thì nó chính là một bức tuyệt phẩm thời trung kỳ Minh triều, mà lại còn là do chính tay đại danh đỉnh đỉnh Từ Vị vẽ ra cơ đấy!”
Tôi thất kinh, nếu thực là tranh của Từ Vị, thì chẳng phải là văn vật chí bảo cấp quốc gia rồi hay sao?! Đến đây thì ngay cả Bạch Dực cũng ngẩng đầu lên kinh ngạc nhìn Lục Tử.
Tuy tôi không có nhiều kiến thức lịch sử, nhưng xuất thân từ Mỹ thuật tạo hình đương nhiên phải biết những kiến thức liên quan tới ngành này, nếu không làm sao dám đi làm giáo viên? Từ Vị, tự Văn Trường, lúc già được xưng là Thanh Đằng đạo sĩ, cùng với Trần Đạo Phục đại danh đỉnh đỉnh, đệ tử của Văn Trưng Minh, cùng đồng xưng là Bạch Dương Thanh Đằng. Là một nhân vật trọng yếu kế thừa tinh hoa của “Ngô Môn phái”, bút pháp phóng túng ngông cuồng của ông sau này được coi như bước khai sáng mới cho nghệ thuật vẽ tranh chữ. Kiệt tác lúc già của ông ta, “Mặc hoa”, hiện nay đang được giữ gìn ở bảo tàng Bắc Kinh. Như thế có thể tưởng tượng thấy nếu đúng là tác phẩm của ông ta thì quý giá biết chừng nào!
Tôi chằm chằm nhìn Lục Tử, trong bụng thầm nghĩ, anh chàng này không nói đùa đó chứ, tranh giả tranh nhái thời này không hề thiếu, đừng hòng cầm đồ giả tới đây lừa người! Hắn dường như thấy được sự hoài nghi của tôi, liền nghiêm trang nói: “Tiểu An, là cậu không biết đó thôi, đa phần đồ quý giá trân phẩm đều được cất giấu trong những bộ sưu tập cá nhân, có những thứ mà nếu chủ nhân của nó chịu trưng ra thì đủ để khiến cho cả giới mỹ thuật lẫn sưu tập phải rúng động chứ không chơi! Chúng tớ có chuyên gia giám định chuyên môn, theo giám định của bọn họ, đó đích thực là một tác phẩm từ thời còn trẻ của Từ Vị đã bị thất lạc từ lâu, trên đề từ của bức tranh có chép là tặng cho Trần Đạo Phục, lúc đó đã rất nổi tiếng!”
Hắn tiếp tục nói: “Lúc chúng tớ mới có nó trong tay, nó quả thực rách mướp tới mức sắp hư hỏng hoàn toàn, nhưng khi chú tớ vừa nói đó là tranh của Từ Vị thì tớ đã dồn hết toàn bộ công sức ra để phục chế nó. Chỉ mới giai đoạn đầu tiên là bôi dược liệu chống phân hủy, ngăn côn trùng cùng một vài bước chuẩn bị thôi mà đã mất tròn hai tuần lễ liền. Ban đầu thì vẫn không thấy gì kỳ quái, chỉ thấy bức tranh thực sự rất sinh động, giống như dưới tầng tầng lớp lớp tán hoa đào có thể thấy bóng hai người nâng chén đối ẩm dưới ánh trăng, nét mực đã đạt tới cảnh giới siêu phàm, có thể thấy rõ tác giả của nó phải là một thiên tài mới làm nổi!”
Đích xác, công việc phục chế tranh cổ, trên thực tế giống như một cuộc trò chuyện với tác giả từ thời cổ đại, không chỉ phải bao quát được bố cục lẫn thủ pháp của bức tranh, mà quan trọng hơn là phải hiểu được tính cách của tác giả, cùng với tình cảm gửi gắm trong tranh. Chỉ có như thế mới có thể phục hồi lại hoàn toàn thần thái ban đầu của tranh. Toàn bộ quá trình, tựa như một buổi lễ gọi hồn.
Tôi nghiêm túc hỏi: “Vậy trong quá trình phục chế đã xảy ra chuyện gì sao?”
Bạch Dực đã bỏ tờ báo xuống tự lúc nào, cả người dựa sát vào tôi mà chăm chú lắng nghe.
Lục Tử nhéo nhéo mũi, nói đầy vẻ mệt mỏi: “Ngay cái đêm tớ chuẩn bị yết bức tranh đột nhiên có một cô gái xuất hiện. Thực ra mà nói chuyện này cũng không có gì là lạ, câu thấy đấy, con gái ai chẳng thích một người lãng tử nghệ sĩ lại đẹp trai như tớ đúng không!”
Tôi liếc hắn một cái, kỳ thực trong lòng thầm mắng, có mà đầu trâu mặt ngựa thì có! Cùng là đẹp trai, nhưng hắn và Bạch Dực hoàn toàn không thể so sánh với nhau. Bạch Dực là anh khí mười phần, đẹp thực sự; còn Lục Tử, nhìn sao cũng thấy lưu manh thế nào ấy.
Tôi cắt ngang lời tự khen say sưa của hắn: “Đại ca, tôi biết cậu sát gái nổi tiếng rồi, tiếp tục vào chuyện chính cho người ta nhờ! Chúng tôi không phải tuần san báo lá cải, không cần nghe tiểu thuyết tình cảm ba xu!”
Hắn ho khan vài tiếng, xấu hổ nói: “Rồi rồi, nói vào chuyện chính, thực ra cô gái đó ăn mặc không rõ theo một triều đại nào cả, nói chung cả người quần áo trắng toát, chân mang một đôi giày đen, tóc dài cập lưng, mặt không trang điểm nhưng nước da trắng nõn, chỉ nhìn thôi cũng đủ thấy là một giai nhân, hơn nữa dáng người cũng không tồi… Cô ta tới tìm tớ, nói là muốn làm quen, muốn kết bạn. Tớ cũng rất vui, thực ra lúc đó tớ vừa chia tay cô bạn gái thứ tư, có một người đẹp như thế tới làm quen, đàn ông ai mà không động lòng, đúng không?”
Tôi day day huyệt Thái Dương, lạnh lùng nói: “Không nói vào việc chính, lão Bạch, mở cửa, tiễn khách!”
Hắn lập tức xua xua hai tay hốt hoảng nói: “Ấy, tớ đang nói theo quá trình đấy chứ! Rồi rồi, vấn đề chính là cô ta rất kỳ quái, cảm giác có hơi… siêu thực, sau đó ngày nào cũng tới tìm tớ, không ăn cũng không uống, chỉ nói chuyện phiếm với lại… hì hì… chúng tớ thường hay bàn luận về tranh cổ và thư pháp, cô ta cực kỳ tài hoa, đặc biệt am hiểu sấu kim thể, có vài chỗ thậm chí còn tinh hơn cả tớ là người đã học về hội họa suốt mấy chục năm. Nhưng mỗi lần muốn dẫn cô ta ra ngoài, cô ta lại từ chối. Cô ta chỉ ở trong phòng tớ đợi, mà chỉ lúc nào có mình tớ ở nhà mới xuất hiện. Có lúc tớ còn tưởng cô ta là gián điệp của công ty đối thủ, nhưng cô ta lại hoàn toàn không có hứng thú tới mấy thứ của tớ, cũng không bao giờ bước vào phòng làm việc của tớ cả. Đối với cô ta, thực ra là tớ bắt đầu có cảm giác yêu.”
Nói đến đây, trên mặt hắn xuất hiện một loại thần tình rất mâu thuẫn, có thể thấy lần này Lục Tử thực sự nghiêm túc, hắn suy nghĩ một lúc rồi tiếp: “Công việc của tớ vẫn tiến triển bình thường, nhưng chuyện quái dị cũng theo đó mà xuất hiện, ví dụ như mỗi lần làm việc, tớ lại có cảm giác như bên cạnh có thêm ai đó, đôi khi nghe như có ai đó thì thầm bên tai, toàn là nói về những chỗ quan trọng nhất của bức họa, nhưng khi quay đầu lại thì chẳng nhìn thấy ai cả; những khi tớ muốn chấm bút lông vào nghiên mực thì phát hiện cây bút lông tớ cần đã gác sẵn trên thành nghiên, mà tớ nhớ rõ ràng là đã cắm nó vào giá bút rồi…”
Lục Tử nói tới đây thì bắt đầu tỏ ra kích động, hắn hít sâu một hơi rồi mới tiếp tục nói được: “Cô gái kia hầu như đêm nào cũng xuất hiện, nhưng tớ có cảm giác mỗi lần xuất hiện thì vẻ mặt của cô ta lại thay đổi một ít, hình như… thay đổi gương mặt vậy, nhưng nhìn kỹ thì vẫn có dáng dấp giống như lần đầu tiên gặp mặt, cho nên tớ nghĩ là có lẽ do quen nhau lâu rồi nên không còn cảm giác xa lạ nữa chăng…”
Tôi rụt rụt cổ, đưa tay sờ sờ sau gáy, thực ra chuyện này cũng không có gì đáng sợ cho lắm, những chuyện mà tôi và Bạch Dực đã trải qua, chuyện nào cũng có thể khiến anh chàng trước mặt này phải sợ tới phát điên. Chuyện nhỏ cỡ này tôi đã sớm miễn nhiễm rồi, ngược lại còn cảm thấy hơi… thất vọng, vì tôi chờ đợi một câu chuyện kinh dị hơn cơ. Tự nhiên lúc đó tôi đã nghĩ, hình như cậu chàng này nhiễm “Liêu Trai chí dị” quá nên tự ình là Ninh Thải Thần cũng không chừng.
Nhưng đôi mắt của Bạch Dực thì lại cực kỳ chăm chú nhìn thẳng vào người ngồi đối diện, anh ta càng nghe càng tỏ ra có hứng thú, đến mức dựa hẳn vào người tôi mà nghe không sót lời nào. Tôi có hơi ngạc nhiên, lại cảm thấy có phần ngại ngùng, định kiếm cớ nào đó đẩy anh ta đi.
Nhưng Bạch Dực đã lên tiếng trước: “Sau lại thế nào?”
Lục Tử càng suy nghĩ lung hơn, gương mặt quanh năm không đứng đắn bất ngờ lộ ra một vẻ âm khí lành lạnh, hắn nói: “Vì công tác đòi hỏi cho nên phòng ngủ của tớ nằm trong phòng làm việc luôn, để ăn uống ngủ nghỉ gì cũng có thể ở lỳ trong phòng làm việc mà tự lo được, có thể là do lần này lượng công việc quá lớn, mà từ khi gặp cô gái nọ, sức khỏe tớ cứ càng lúc càng kém đi, cho nên có một lần tớ phát sốt, tự nhốt mình trong phòng ngủ, định ngủ một giấc rồi dậy uống thuốc. Đang lúc tớ mơ mơ màng màng, tự nhiên có một bàn tay lạnh buốt sờ lên trán. Tớ giật nảy người, mở mắt nhìn lại thì thấy cô ta ngồi bên giường, vẫn mặc áo trắng tinh từ đầu xuống chân, tớ an tâm lại một chút, bảo cô ta là người có bệnh, cô ta cũng an ủi tớ, bảo tớ phải từ từ dưỡng bệnh. Thế nhưng ngay lúc đó tớ mới sực nhận ra một vấn đề! Đó là… tớ đã khóa cửa ngoài rồi cơ mà! Cô ta… làm sao mà cô ta vào được?! Mà từ trước tới giờ cô ta đã vào nhà tớ bằng cách nào?!”
Nói tới đây Lục Tử kích động tới mức nắm chặt hai tay: “Đột nhiên ý thức được điểm ấy rồi, tớ mới nhận thấy xung quanh cô ta toàn là những chuyện kỳ dị, da của cô ta quá trắng, trắng tới mức gần như trong suốt, cô ta lúc nào cũng im lặng nhìn tớ, nhưng lần này sự im lặng của cô ta làm tớ sởn cả gai ốc! Khóa nhà tớ là khóa Thụy Sĩ được đặt làm riêng theo yêu cầu, cho nên có thể nói chỉ cần tớ khóa cửa là cả căn nhà hóa thành một tòa pháo đài ngay, trừ phi cô ta là không khí, còn nếu không thì tuyệt không thể nào lẻn vào được, khả năng duy nhất đó là… cô ta vốn ở ngay trong nhà tớ, chưa bao giờ đi ra ngoài!”
Nói xong, Lục Tử run run rút từ trong túi áo ra một bao thuốc, rút ra một điếu, châm lửa rít mấy hơi thật mạnh, sau đó mới từ từ nhả khói như muốn tự trấn tĩnh, hắn đưa bàn tay giữ điếu thuốc lên dùng ngón tay cái day day trán: “Tớ nằm trên giường, mà cô ta chẳng nói một tiếng nào, chỉ dùng đôi tay lạnh như băng mà sờ lên mặt tớ, giây phút đó tớ sợ đến run người, chỉ muốn nhanh nhanh chạy ra ngoài thôi. Cô ta cảm thấy tớ muốn chạy, thế là mặt mũi bắt đầu vặn vẹo nhăn nhó, nước da trắng mịn tự nhiên trở nên khô vàng như củi vậy! Ánh mắt của nó cũng thoắt cái hóa thành ác độc, nó nhe răng ra, từ trong miệng nó chảy ra rất nhiều mực đen… vậy mà nó còn cúi xuống mặt tớ đòi hôn! Má nó ơi, tớ thét lên một tiếng! Lúc cái mặt nó ghé sát tới, tớ ném thẳng cái gối vào mặt nó. Ánh mắt nó càng trở nên oán độc hơn, hỏi tớ tại sao không thích nó, nó không đẹp sao! Tớ lúc đó nhìn nó chỉ muốn ói thôi, đẹp cái đầu ấy!
Nó càng tỏ ra tức tối hơn, lao tới người tớ, bóp chặt cổ tớ ghì xuống… mạnh tới mức không giống con người! Đầu lưỡi tớ hộc cả ra, lúc mắt tớ cũng sắp trợn trắng lên thì trong áo tớ rơi ra một viên cổ ngọc, là quà tặng ông chú tặng tớ lúc mới nhập môn. Nó nhìn thấy viên ngọc, lập tức giật người lên chạy ra ngoài.
Thế là tớ lảo đảo choàng dậy mặc quần áo, bỏ chạy luôn. Sau đó không dám về nhà nữa. Nói thật, bức tranh cổ kia tớ mới phục chế được có một phần ba! Sau đó tớ cứ như phát rồ, đi mua hết bùa này đến pháp nọ, chỉ mong con nữ quỷ đó đừng bám lấy tớ nữa!”
Tôi cúi đầu suy nghĩ, rốt cuộc là loại yêu quái gì thế nhỉ, nhưng suy nghĩ mãi vẫn không ra, đành ngẩng đầu lên nhìn Bạch Dực, chỉ thấy anh ta đang vuốt vuốt cằm, mắt nheo lại, cái nhìn mông lung, chứng tỏ đang suy nghĩ rất lung. Dù sao tài năng và năng lực của anh ta tôi rất tin tưởng, cho nên lúc này chỉ quan tâm tới Lục Tử đang bồn chồn ngồi đối diện mà vỗ vỗ vai hắn: “Lục Tử, huynh đệ nhiều năm không gặp, nhìn cậu hóa thành cái bộ dạng này tôi cũng không đành, vầy đi, bây giờ cậu về trước kiếm chỗ nào đó ở tạm. Chờ tớ… và anh Bạch Dực nghĩ ra cách rồi quay lại kiếm cậu sau?”
Lục Tử nghe tôi nói thế thì suýt khóc, vội vàng nói như cầu xin: “Đừng mà, Tiểu An! À không! Anh Tung! Nếu cậu giúp được thì mau mau cứu tớ đi! Nếu không đối phó xong với cái thứ đó thì bức tranh ‘Tiệc vườn đào dưới trăng’ của tớ tiêu mất, nếu tớ không hoàn thành nó đúng hạn thì từ nay không còn làm việc được nữa, danh dự cũng mất trắng đó!”
Tôi lườm hắn một cái, biết thế thì khoan nhận lời giúp vội. Nhưng dù sao cũng là bạn bè nhiều năm, trước đây còn sống cạnh nhau, cũng không thể nhìn người ta thân bại danh liệt. Vì thế ngẩng đầu quay lại nhìn Bạch Dực: “Lão Bạch, anh xem… thế nào?”
Lục Tử không hổ là làm gian thương lâu năm, thoáng liếc qua là biết ngay tôi không có ký lô nào, người quan trọng chính là Bạch Dực, lập tức thay đổi sách lược quay sang Bạch Dực cười cầu tài, còn kín đáo đưa cho anh ta một điếu thuốc: “Anh Bạch, vừa nhìn em đã biết anh là người có bản lĩnh mà, chỉ cần anh giúp em lần này, sau này em nhất định đền đáp xứng đáng mà, chỉ cần anh nói một câu thôi, thì Lục Tử này cho dù có lên núi đao xuống biển lửa cũng tình nguyện theo anh làm việc mà!”
Bạch Dực cầm lấy điếu thuốc sau đó nói với Lục Tử: “Bức tranh của cậu để ở đâu? Tôi muốn đến xem.”
Hắn có vẻ hơi sửng sốt khi nhìn thấy vẻ hứng thú của Bạch Dực, nhưng rất nhanh chóng hoàn hồn: “Bức tranh còn để trong phòng làm việc của em, hai người có thể tới coi.”
Bạch Dực mặc áo khoác vào, sau đó quay sang tôi: “Cậu có muốn đến xem luôn không?”
Tôi nghe thế liền gật đầu, OK, tôi đây cũng không còn nhát gan như hồi xưa nữa đâu nha, đi xem thì đi chứ, vì thế cũng vớ lấy cái áo khoác, sau đó phẩy phẩy tay nói: “Đi! Cùng nhau đi xem, xem có phải bức tranh thành tinh hay không!”
[1] Nguyên văn là “Trịnh Hòa hạ Tây Dương”, là để chỉ chuyện Trịnh Hòa thời Minh phụng mệnh đi sứ sang các nước phía Tây bảy lần bằng đường biển, không chỉ nâng kỹ thuật hàng hải của Trung Quốc lên một tầm ới mà còn giúp đẩy mạnh quan hệ kinh tế, văn hóa giữa Trung Quốc và các nước châu Á khác. Từ năm 1405 đến năm 1433, ông đã mang theo hơn 240 chiến thuyền, 27400 binh sĩ và thuyền viên đến rất nhiều nước ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, được coi là một nhà hàng hải vĩ đại của thế giới.
[2] Một nhà sưu tầm cổ vật đời nhà Minh, tác phẩm chính là “Trang hoàng chí”
__________________________________
Trong này có nhắc đến nhiều vấn đề thuộc về thư pháp và thư họa, Lục Mịnh không tiện ghi chú từng phần một. Chỉ nói qua là Văn Trưng Minh, Trần Đạo Phục và Từ Vị đều là những thư pháp gia nổi tiếng của Trung Quốc. Đặc biệt là Từ Vị, được coi như một thiên tài điên, từa tựa như Van Gogh của phương Tây, bút pháp phóng túng mới mẻ, rất được coi trọng.
Còn dưới đây là “Mặc hoa”, tác phẩm của Từ Vị được nhắc tới trong bài. Nói cho đúng, đây là tác phẩm thuộc thể loại “thư họa”, tức là vừa có tranh vừa có thơ đề. Và nó cũng không phải là một bức tranh duy nhất, mà là một chùm tranh gồm nhiều bức, nhiều loại hoa.
/101
|