Chương 1: Trắc nghiệm tâm lý

- Kế tiếp! Triệu Lập!

- Có.

Triệu Lập lớn tiếng trả lời rồi đứng dậy sửa sang lại quân phục, mặc dù động tác còn chưa chuẩn, nhưng như thế cũng có chút tác dụng.

Đây là mục kiểm tra sau ngày đầu tiên nhập ngũ, nó quyết định mỗi cá nhân sẽ được biên chế vào binh chủng nào cho phù hợp. Nói vậy cũng có thể thấy được mức độ quan trọng của nó như thế nào. Nếu có thể lưu lại cho giám khảo một chút ấn tượng thì quả thực là tốt.

“Đông”, “đông”, “đông” …tiếng động có tiết tấu rõ ràng từ cánh cửa sắt vang lên. Sau đó, một khẩu lệnh uy nghiêm được phát ra:

- Tiến lên.

Cánh cửa hợp kim tự động mở ra, Triệu Lập nhanh chóng bước vào. Đằng sau cánh của là một gian phòng rất rộng, nhưng bài trí hết sức đơn sơ. Ngoài một cái bàn dài còn có thêm vài cái ghế dựa. Một cái ghế được đặt ở giữa phòng, ba cái được để sau cái bàn. Bên cạnh cái bàn có đặt một tấm bình phong.

Ngồi sau bàn có ba quân nhân đều ở độ tuổi trung niên, một người là thượng úy, hai người còn lại là trung úy. Nhìn cũng biết được lần kiểm tra này không phải đơn giản chỉ là qua loa cho xong.

- Quan lớn hảo! (chỗ này ta không biết dịch như thế nào cho đúng với lễ nghi của quân đội) – Triệu Lập làm một động tác chưa đúng với tiêu chuẩn quân nhân, lớn tiếng chào. Cũng chẳng có cách nào khác, mới ngày đầu nhập ngũ còn chưa được tập những động tác quân sự.

Ba vị giáo quan cũng đáp lễ lại. Vị thượng úy ngồi giữa liếc quần áo của Triệu Lập, ánh mắt lộ ra một tia hài lòng:

- Ngồi đi.

Ngồi xuống chỗ ngồi duy nhất trong phòng, Triệu Lập cố gắng ưỡn thẳng sống lưng, cố gắng giữ vững tư thế, chỉ sợ có động tác sơ suất làm cho giáo quan không hài lòng sẽ bị phân đến một nơi không ra gì.

- Triệu Lập, hai mươi mốt tuổi… - Một thanh âm rất bình thản, đem lý lịch của Triệu Lập nói sơ qua một lần. Mà có muốn sơ lược đi nữa cũng khó. Bởi vì sau khi học xong phổ thông, Triệu Lập không có đợi đại học mà ngay lập tức đăng ký nhập ngũ.

- Hãy nói xem, vì lý do gì mà cậu muốn gia nhập quân ngũ? – Vị thượng úy với nét mặt ôn hòa hỏi. Hắn thấy tên tiểu tử này có vẻ căng thẳng.

- Báo cáo giáo quan! Nhập ngũ là trách nhiệm và nghĩa vụ của từng công dân. – Triệu Lập ưỡn thẳng người, ngồi trên ghế lớn tiếng trả lời.

- Còn có nguyên nhân gì nữa? – Đó là một câu trả lời cơ bản mà ai cũng biết. Nhưng bây giờ cũng chẳng ai có thể biết rõ được động lực khiến cho những thanh niên trẻ tuổi này lại tham gia vào quân đội.

- Báo cáo giám quan! Trong quân đội còn có thể học tập được những kỹ năng mà trong xã hội không thể học. – Không hề có chút do dự, Triệu Lập trả lời một cách nhanh chóng. Rất nhiều những kỹ năng trong quân đội không hề được truyền bá trong xã hội, nhưng nếu nắm giữ được những kỹ năng này thì có thể rất dễ dàng tìm được công việc trong xã hội. Nhất là trong quân đội lại còn có công pháp tu luyện, so với những thứ cơ bản trong xã hội chắc chắn là cao hơn đến mấy bậc. Những điều này cũng là một loại hấp dẫn đối với những người trẻ tuổi gia nhập vào quân đội.

Gật gật đầu…Cậu thanh niên trẻ này thật thẳng thắn, không hề có chút nào sáo rỗng như những người khác khi nói về vấn đề này.

- Còn gì nữa? – Có thể gặp được một người thẳng thắn cũng chẳng dễ dàng, thượng úy liền hỏi tiếp một câu.

- Có thưa giám quan. Sau khi xuất ngũ, nếu tham gia thi đại học có thể được ưu tiên thêm 40%. Nếu lúc còn trong quân đội có những biểu hiện xuất sắc, lập công thì còn được ưu tiên hơn nữa. Nếu tính trong những điều kiện cơ bản, thì ta sẽ có được ưu tiên trúng tuyển. – Triệu Lập sợ vẫn còn chưa nói hết cho ba vị giám quan hiểu. Hắn biết rằng trong quân đội có những lúc có sao nói vậy lại hay hơn miệng lưỡi bôi trơn rất nhiều.

- Rất tốt – Thượng úy rất hài lòng với sự thẳng thắn của Triệu Lập. Nói xong lập tức điền vào trong tờ giấy nhận xét của Triệu Lập: mục đích rõ ràng, tính cách thẳng thắn, thành khẩn.

- Xin mời lấy phiếu câu hỏi. – Vị trung úy ngồi bên cạnh, mặt không chút thay đổi nhìn Triệu Lập. Đây là một cuộc kiểm tra tổng hợp nên có rất nhiều nội dung. Vì để phòng ngừa gian lận nên mỗi người đều chọn một phiếu câu hỏi.

- Số mười ba. – Thấy con số, Triệu Lập trong lòng thầm than thở: “Thật là một con số xấu”.

Đề bài thứ nhất: Là về câu chuyện cổ tích “Cô bé lọ lem” của anh em nhà Grimm, đúng vào lúc nửa đêm, cô bé lọ lem bỏ đi trước khi tất cả mọi thứ trở về nguyên dạng. Câu hỏi đặt ra là trong đoạn truyện cổ tích này có chỗ nào không hợp lý?

Trước kia, Triệu Lập xem qua cũng biết trong đó có vấn đề, không nhịn được, trên môi khẽ điểm một nụ cười:

- Báo cáo giám quan! Chỗ này có hai vấn đề.

- Hai vấn đề? – Hiển nhiên câu trả lời nằm ngoài ý liệu của ba giám quan. Viên thượng úy hứng thú nhìn hắn:

- Nói xem nào?

- Vâng thưa ngài! – Mặc dù không được đào tạo cơ bản, nhưng cũng có người đã nói qua cho hắn rằng trước khi trả lời một vấn đề nào đó tốt nhất nên có những câu đại loại như: “Vâng thưa ngài”, hay là “không thưa ngài”….

- Vấn đề thứ nhất là tất cả những thứ mà lọ lem có đều trở về nguyên dạng vào lúc nửa đêm, nhưng chiếc hài thủy tinh lại không có thay đổi. – Điều này hiển nhiên là đáp án tiêu chuẩn, trên cơ bản tất cả mọi người đều phát hiện ra sơ suất nhỏ này của tác giả.

Nhưng điều khiến cho ba vị sĩ quan cảm thấy hứng thú chính là Triệu Lập nói còn có vấn đề thứ hai. Điều đó trước đây họ chưa từng nghĩ đến, vì vậy họ rất tò mò:

- Thế còn vấn đề thứ hai là cái gì?

- Vấn đề thứ hai: nếu chỉ căn cứ vào một chiếc hài để tìm một người là điều không thể thưa giám quan. – Triệu Lập lớn tiếng trả lời. Hắn cũng phát hiện ra mấy vị giám quan đối với vấn đề bổ sung này thực sự cảm thấy hứng thú.

- Nếu với một chiếc giầy, chỉ căn cứ vào cỡ hài thì tôi có thể tìm ra được hàng triệu người thích hợp. Nếu thực sự từ một chiếc hài có thể tìm được đúng người thì tất cả những cơ quan điều tra cũng chẳng cần nữa.

Câu cuối cùng hiển nhiên là Triệu Lập pha thêm một chút hài hước vào đó. Mặc dù câu hỏi của Triệu Lập cũng không phải là khó, nhưng loại kiểm tra này cũng không phải để xem ngươi có tìm ra đáp án chính xác hay không, nó chú trọng đến các chi tiết trong quá trình trả lời câu hỏi. Câu trả lời đúng hay không, cũng không phải là một tiêu chí duy nhất.

Mà vấn đề này hiển nhiên là từ trước đến nay ít có ai chú ý đến, chưa kể đến việc trong thế giới hiện đại, dân số cực kỳ đông đúc thì ngay ở trong các câu chuyện cổ tích, nếu không chỉ chính xác vào một gia đình nào đó thì phương pháp này là không khả thi. Hoàng tử đừng hòng mơ tưởng tìm thấy được lọ lem.

Ba vị sĩ quan đưa mắt nhìn nhau, đều thấy trong đó có một nét hài lòng. Thượng úy cúi đầu, phê thêm vào tờ nhận xét của Triệu Lập: lập luận chặt chẽ, tư duy phân tích xuất sắc. Nghĩ ngợi một lúc rồi điền thêm một câu: có tính hài hước.

Đề bài thứ hai là cần phải phân tích được một tình huống giả thiết.

- Có hai cái đường ray, một cái đã hỏng, một cái đang được sử dụng. Có 10 đứa trẻ lên đường ray để chơi đùa. Một đứa bé chơi trên đường ray bị hỏng, chín đứa còn lại chạy tới đường ray đang được sử dụng để chơi ở đó.

- Thời điểm này có một đoàn tàu tốc hành xuất hiện cách đó 200 mét, còn cậu cách nhóm trẻ 100 mét. Ngay tại chỗ của bạn có một thiết bị chuyển đổi đường ray, khiến cho đoàn tàu chuyển sang đường ray bị hỏng. Vậy lúc này, ngươi sẽ làm thế nào? – Viên thượng úy nhắc lại đề bài một lần nữa, rồi hết sức nghiêm túc hỏi Triệu Lập.

Triệu Lập hiểu rằng đây là một bài kiểm tra tâm lý, nhằm xác định xem mình có thể phục vụ trong loại binh chủng nào của quân đội. Rất hiển nhiên câu hỏi không hề đơn giản chút nào.

Cẩn thận suy nghĩ một lúc, Triệu Lập trả lời một cách nghiêm túc:

- Thưa giám quan! Tôi nghĩ mình chỉ có thể gọi cho đường dây nóng, rồi sau đó ngay lập tức đi xem bọn trẻ thế nào.

Thượng úy cau mày, như là vẫn chưa hiểu câu trả lời của Triệu Lập:

- Sao lại như thế? Cậu có biết chúng ta yêu cầu cậu trả lời như thế nào không? Đó chưa phải là câu trả lời mà chúng tôi cần.

- Thưa giám quan! – Triệu Lập vẫn tuân thủ quy tắc khi trả lời giám quan.

- Tôi biết! Nhưng câu trả lời của tôi vẫn đúng.

- Nói xem nào! – Viên thượng úy ngồi ngay ngắn lại, chăm chú xem Triệu Lập sẽ lý giải như thế nào. Qua sự lý giải của Triệu Lập với câu hỏi trước, viên thượng úy có chút hy vọng rằng Triệu Lập sẽ lại mang đến một cái gì đó bất ngờ.

- Thưa giám quan! Bây giờ tốc độ của tàu tốc hành đạt hơn 1800 km/giờ (chẳng biết thời nào nữa), tương đương với hơn 500m/s. Mà trong câu hỏi thì ta đứng cách đoàn tàu 200m, cách bọn trẻ 100m. Như vậy đoàn tàu cách bọn trẻ nhiều nhất 300m. Theo tốc độ của tàu thì nó chỉ cần 0,6s là đâm vào bọn trẻ. – Triệu Lập ngồi trên ghế, ưỡn thẳng người, cố gắng ra dáng một quân nhân, điềm tĩnh mà nói.

- Chỉ có 0,6s…thưa giám quan! Việc ta cần làm chỉ có thể quay đầu, đi đến chỗ cậu nhóc và quan sát tình hình thôi. – Ánh mắt của Triệu Lập, nhìn chằm chằm vào viên thượng úy nói:

- Thưa giám quan! Cho dù ta có cho mình có tốt bụng đến đâu đi chăng nữa, thì cũng không thể vĩ đại đến mức như vậy.

Viên thượng úy trên mặt lộ rõ nét hài lòng, nhìn Triệu Lập:

- Tốt lắm! Trong số các binh sĩ, rất ít người có thể tìm ra được mấu chốt của vấn đề. Nhưng ngươi đã làm được, vì thế xin chúc mừng ngươi.

- Cảm ơn giám quan. – Triệu Lập không dám biểu lộ ra sự hưng phấn trong lòng. Hắn biết rằng tình từ khi hắn bước qua cánh cửa phòng thì sự kiểm tra đối với hắn cũng đã bắt đầu cho đến tận lúc cuối cùng. Việc trả lời câu hỏi chỉ chiếm khoảng 50% kết quả, phần còn lại sẽ kết quả đánh giá của toàn bộ quá trình. Chính vì thế hắn không hề dám buông lỏng bản thân.

- Nếu có đủ thời gian phán đoán và xử lý thì cậu sẽ làm như thế nào? – Viên thượng úy lại tiếp tục truy vấn. Hai viên trung úy ngồi đó vẫn không hề hé miệng nói một câu nào. Họ chỉ dùng một ánh mắt nghiêm túc nhìn Triệu Lập, khiến cho hắn không hề dám nhúc nhích một chút nào.

- Thưa giám quan! Tốc độ cao của con tàu là không thể phủ nhận. – Triệu Lập vẫn như cũ không có trả lời trực tiếp vào vấn đề, mà đưa ra một câu trả lời có tính nhận xét chung:

- Giả thiết không thể tồn tại được.

- Tốt lắm! – Viên thượng úy cũng không vì việc Triệu Lập không trả lời trực tiếp câu hỏi mà tức giận.

- Nếu giả thiết đây là một chiếc tầu bình thường thì cậu sẽ chọn như thế nào?

Triệu Lập trầm ngâm, suy nghĩ một lúc rồi hắn mới trả lời:

- Thưa giám quan! Tôi sẽ lựa chọn để tầu đi qua một cách bình thường.

Hắn đưa ra câu trả lời một cách hết sức bình tĩnh, cả ba viên sĩ quan đều không hề thấy có chút ngập ngừng trong lời nói của Triệu Lập.

- Như vậy là cậu chọn bỏ đi 9 đứa trẻ để giữ lại một đứa đúng không? – Cuối cùng một viên trung úy ngồi bên cũng mở miệng ra hỏi. – Chỗ này cậu lý giải thế nào đây?

- Thưa giám quan! Tất cả các hoạt động bình thường không được phép diễn ra trên đường sắt. – Triệu Lập trả lời một cách hết sức tự nhiên.

- Đứa trẻ kia cũng không có mắc phải một vi phạm nào. Nó cũng không cần thiết… phải gánh chịu hậu quả của 9 đứa bé kia.

- Nhưng bọn chúng dù sao cũng chỉ là trẻ con. Bọn chúng chưa có được sự nhận thức đúng đắn. Chỉ vì sự ham chơi nhất thời mà cậu định hi sinh toàn bộ chúng hay sao? Sao cậu không đồng ý đổi tính mạng của một đứa lấy của chín đứa?

- Thưa giám quan! Mỗi người đều phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình. – Triệu Lập nhấn mạnh một lần nữa quan điểm của mình.

- Cho dù là bọn trẻ con cũng thế. Vì thế mà chúng ta phải giáo dục cho bọn chúng thực hiện tốt các quy định. Còn không, nếu có quá nhiều người không tuân thủ theo những quy định, vậy thì cái pháp luật này cũng chẳng còn có ý nghĩa gì nữa.

Cả ba viên sĩ quan có chút khác thường nhìn Triệu Lập. Sự im lặng của họ làm cho Triệu Lập cảm thấy bị áp lực rất lớn.

- Còn nữa thưa ngài! – Triệu Lập mở miệng nói để giảm bớt áp lực từ ba viên sĩ quan. Câu nói của hắn ngay lập thu hút sự chú ý của ba viên sĩ quan.

- Mọi người chỉ chú ý tới việc chín đứa trẻ nhiều hơn so với một đứa, mà không hề nhớ tới đám người trên tàu hỏa. – Triệu Lập thấy sự lựa chọn của mình không hề sai chút nào.

- Tất cả những người trên tàu không thể vì sự ham chơi của bọn trẻ mà chết được. Mà với cái đường tàu bị bỏ hoang kia, chúng ta không thể tưởng tượng tai nạn sẽ như thế nào nữa.

Nghe xong câu nói, cả ba viên sĩ quan đều trâm ngâm mất một lúc. Cuối cùng viên thượng úy lên tiếng hỏi:

- Nếu ngươi nhận được mệnh lệnh cho chuyển hướng đoàn tàu thì sao?

- Tôi sẽ chấp hành mệnh lệnh. – Triệu Lập trả lời không hề có chút do dự.

- Nhưng sau đó tôi sẽ báo cáo lên với hội đồng giám sát quân sự.

- Tốt lắm! – Viên thượng úy khích lệ thêm một câu rồi nói:

- Cậu có thể đi được rồi.

Triệu Lập đứng thẳng lên, chào ba viên sĩ quan với một tư thế chưa đúng với điều lệnh của quân đội. Mặc dù những động tác chưa đúng với tiêu chuẩn, nhưng cả ba viên sĩ quan cũng không hề để ý.

Viên thượng úy cúi xuống ghi vào tờ nhận xét của Triệu Lập: Suy nghĩ cẩn thận, bình tĩnh, có trách nhiệm, có ý thức cao. Sau đó cùng với hai viên trung úy trao đổi một lúc. Đến khi thống nhất ý kiến, viên trung úy đem nhập các ý kiến vào trong máy tính.

- Người tiếp theo…. – Tiếng gọi người tiếp tục vang lên. Quá trình kiểm tra vẫn tiếp tục.

Lại một tân binh tiến vào kiểm tra. Trên màn hình hiển thị cũng xuất hiện kết quả đánh giá về Triệu Lập.

- Đối tượng đề nghị bồi dưỡng.

- Các công việc không thích hợp: sĩ quan tham mưu, bộ đội đặc chủng, nhân viên chỉ huy…

- Công việc thích hợp: quản lý hậu cần, trinh sát, nhân viên an ninh….

- Loại binh chủng phù hợp: tất cả.

- Đề nghị phương án đào tạo: Giám ngục.