Kim Lang Chi vì còn phải đại diện gia đình của Phạm Sưởng đi kêu oan, nên lần gặp mặt tại Dự Viên lần này y không tham dự được. Nghe nói chư sinh đã quay về nên thu xếp tới bến tàu để gặp Trương Nguyên. Trương Nguyên được biết vụ án Phạm Sưởng bị ép chết nhất thời vẫn chưa được phán quyết, Đổng Tổ Nguyên và Đổng Tổ Thường nhất thời vẫn chưa thể định tội bọn chúng. Nhưng Lục Dưỡng Phương thì đã được vô tội phóng thích, đã cùng với anh trưởng Lục Thao về Thanh Phổ. Lục Dưỡng Phương là bị Đổng Tổ Thường xui khiến người khác bày mưu lừa gã mắc bẫy, gã bị khép tội cưỡng bức làm nhục người dân lương thiện mà bị bỏ tù. Lúc đó, Hoàng Quốc Đỉnh cố ý bao che bênh vực cho Đổng thị nên không đi tìm hiểu điều tra, chỉ nghe lời của bị cáo nên đã nhốt Lục Dưỡng Phương lại. Đến thời điểm này thì những tên bị Đổng thị mua chuộc đều đã bị bắt, vụ lấy người đẹp ra mà lừa đảo giăng bẫy cũng đã được phơi bày sáng tỏ. Tùng Giang tri phủ thì dĩ nhiên là bớt một chuyện hơn thêm một chuyện, những vụ án như vụ Lục Dưỡng Phương tốt nhất là nhanh chóng mà kết án, để tránh cái việc đám người Lục Thao cứ tụ tập trước cổng nha môn không chịu giải tán. Còn về Đổng Tổ Thường và Đổng Tổ Nguyên thì Hoàng Quốc Đỉnh vẫn chủ trương mời Án Sát Ti phái quan viên về để thẩm án.
Đối với việc phán quyết hai tên nhà Đổng thị, Trương Nguyên không hề sốt ruột, hắn đã có sự chuẩn bị. Vụ Diêu Phục năm ngoái còn bị kéo dài đến nửa năm mới có phán quyết, vụ án của hai tên Đổng thị có là gì so với vụ Diêu Phục. Trương Nguyên liệu định cái chức Tri phủ Tùng Giang của Hoàng Quốc Đỉnh chẳng còn giữ được bao lâu nữa. Mâu thuẫn giữa Hoàng Quốc Đỉnh và Ngô Thôi quan, Lưu Đồng Tri ngày càng căng thẳng. Họ Ngô và họ Lưu hai người bọn họ nhận được sự ủng hộ của chư sinh, còn Hoàng Quốc Đỉnh sau vụ giúp Đổng thị không thành, lần này bị liên lụy cũng khiến cho danh tiếng bị hạ thấp nghiêm trọng, đối với ông ta mà nói thì đã không còn có thể đứng vững được ở đất Tùng Giang này rồi. Hơn nữa còn có tin đồn rằng việc Đổng Thị tự ý phóng hỏa đốt nhà vu họa là do Hoàng Quốc Đỉnh xúi bẩy, những tin đồn như vậy ắt hẳn sẽ được lan truyền tới Nam Kinh, người của Đô Sát Viên mà biết được thì Hoàng Quốc Đỉnh sẽ chẳng còn sống yên lành được nữa.
Từ biệt chư sinh Hoa Đình, ba anh em họ Trương cùng với hơn hai mươi chư sinh Thanh Phổ ngồi thuyền xuôi về Thanh Phổ. Tới trước cửa Lục phủ chỉ thấy trên dưới Lục phủ tràn ngập không khí hoan hỉ. Vụ Hoa Đình nổi dậy đánh đổ Đổng thị sớm đã được lan truyền khắp Thanh Phổ, Đổng thị từ nay trở đi sẽ không còn dám đến đòi nợ sáu trăm mẫu rừng dâu nữa, chúng cũng không dám đến mà quấy rối những cô gái hái dâu của Lục thị nữa.
Một năm trời phải ngậm đắng nuốt nhục của Lục thị vùng Thanh Phổ đã qua rồi, Lục thị đã có thể ngẩng đầu kiêu hãnh được rồi! Lục Triệu tuy rằng bị trúng gió liệt nửa người cũng chống gậy để cho Lục Thao đỡ ra đón anh em Trương thị. Lục Triệu nói chưa được rõ, mơ mơ hồ hồ nói một vài lời cảm ơn ân đức của anh em họ Trương với Lục gia. Trương Đại nói:
- Lục lão bá nói xa xôi gì vậy, chúng ta đều là thông gia mà. Lục thị ở Thanh Phổ gặp nạn thì chúng tôi Trương thị ở Sơn Âm đương nhiên phải dốc sức tương trợ.
Đang trong lúc nói chuyện thì có một người từ đâu đột nhiên tới trước mặt Trương Nguyên quỳ gối tạ tội:
- Lần này hoàn toàn là do sự cứu giúp của Giới Tử huynh, nếu không thì Lục Dưỡng Phương này đã bị chết trong nhà ngục ở Tùng Giang rồi. Giới Tử huynh không chấp nhặt hiềm khích trước đây mà cứu tính mệnh của tại hạ, tại hạ thật hổ thẹn vô cùng.
Trương Nguyên vội vàng đỡ Lục Dưỡng Phương đứng dậy, nhìn thấy Lục Dưỡng Phương hình hài khác năm trước nhiều quá, gầy đến nỗi không thành hình người nữa. Có thể thấy rằng gã ở trong ngục đã chịu không ít khổ cực, nếu vụ án mà còn cứ kéo dài, rất có khả năng là sẽ bị chết trong ngục không chừng.
Tuy Lục Triệu đi đứng bất tiện, nói năng không rõ, nhưng trong lòng lại rất hiểu, lần này không có Trương Nguyên giúp đỡ, Thanh Phổ Lục thị chắc chắn sẽ không giữ được sáu trăm mẫu rừng dâu cùng hộ tằm Lục thị ở Xa Sơn. Hộ dệt chịu không được ác bá hoành hành chắc chắn sẽ chạy tứ tán, Thanh Phổ Lục thị từ nay sụp đổ. Mà hiện tại, thứ tử Lục Dưỡng Phương vô tội được thả, tuy chưa thu hồi được điền khế của sáu trăm mẫu rừng dâu, nhưng Đổng thị cũng không còn khả năng đòi chiếm rừng dâu. Những điền khế rừng dâu đó có thể báo tổn thất với Huyện Chủ bộ (chức quan trọng yếu cấp huyện), bởi vì tất cả điều khế sơn lâm đều đăng ký ở sổ sách Huyện hộ phòng, điền khế bị tổn thất được ghi chép lại sau khi Huyện hộ phòng thẩm tra. Ngoại trừ gia chủ và trưởng tử xác nhận quyền chuyển nhượng điền khế, tất nhiên còn phải thỉnh Huyện hộ phòng lập hồ sơ. Đây chính là nguyên nhân vì sao Đổng thị lấy được điền khế từ tay phản nô Trần Minh của Lục thị, song không thể ỷ vào đó để đoạt vườn dâu, còn muốn lập mưu lấy khoản nợ bức ép Lục thị giao ra vườn dâu.
Trải qua chuyện này, Lục Triệu cũng rõ Lục Dưỡng Phương là tên bại hoại, không thể ủy thác gia sự cho y nữa. Bộ dạng hiện tại của Lục Triệu hiển nhiên cũng không thể hành sự, vì vậy sớm nay đã triệu tập quản sự và nô bộc, còn mời trưởng bối trong tộc đến, tuyên bố giao toàn bộ đại sự trong nhà cho trưởng tử Lục Thao quản lý, việc nhà cửa thì do dâu trưởng Trương Nhược Hi phụ trách. Lúc này thấy ba huynh đệ Trương Nguyên đã tới, Lục Triệu nhắc lại một lần nữa, Trương Ngạc cười nói:
- Lục lão bá anh minh, Lục tỷ phu là đương gia thì quá tốt rồi, Thanh Phổ Lục thị tất hưng thịnh. Còn vị Dưỡng Phương huynh, về sau phải an phận thủ thường một chút mới tốt, chuyện như thế không thể phát sinh thêm lần nữa.
Lục Dưỡng Phương hổ thẹn đến mức không biết giấu mặt vào đâu, thân hình gầy tong teo như cây trúc lay lắt chỉ chực ngã quỵ.
Tối đó, Lục Thao mời rượu ba huynh đệ Trương Nguyên tại tửu lầu gần nhà, còn có Dương Thạch Hương, Hồng Đạo Thái cùng hai mươi mấy sinh đồ Thanh Phổ để cảm tạ chư sinh lần này ra sức tương trợ. Dương Thạch Hương nói:
- Đều là đồng chí Hàn Xã, hiển nhiên phải đoàn kết rồi.
Lục Thao vẫn chưa biết chuyện Hàn Xã, nghe Dương Thạch Hương nói vậy, y vui vẻ nói:
- Ta là xã phó của phân xã Thanh Phổ sao, hay quá… Về sau trong xã có chuyện, ta sẽ tận tâm tận lực.
Hồng Đạo Thái nói:
- Hiện giờ xã viên trong Hàn Xã đều là chư sinh, thi hương năm sau tất có không ít người trúng cử, rồi đến thi xuân năm sau nữa… chắc chắn sẽ có tiến sĩ, vậy trong triều sẽ có người của Hàn Xã chúng ta rồi.
Trương Nguyên mỉm cười nói:
- Nếu sang năm thi hương người của Hàn Xã ta đậu nhiều, danh tiếng Hàn Xã ắt đại chấn, người muốn gia nhập Hàn Xã sẽ nhiều hơn, xã thủ và xã phó các huyện cần minh sát, thận trọng, cố gắng đề phòng hạng gian trá giảo hoạt lẫn vào, đừng vì muốn Hàn Xã lớn mạnh mà khiến vàng thau lẫn lộn.
Dương Thạch Hương gật đầu:
- Giới Tử huynh nói chí phải. Thà thiếu chứ không cần đồ bỏ, không cầu người đông thế mạnh, chỉ cần người có nhận thức.
Sau khi tàn tiệc, Trương Nguyên cùng Dương Thạch Hương nghị sự, tửu bảo dâng trà Tùng La cho hai người rồi lui đi. Trương Nguyên kể rõ ý tưởng muốn thành lập thư cục Hàn Xã với Dương Thạch Hương, áp dụng chế độ nhập cổ phần, xã thủ và xã phó các huyện có thể nhập cổ… Một cổ là mười lượng bạc, một người có thể mua nhiều cổ, tạm định ra một ngàn cổ… cũng chính là tiền vốn mười ngàn lượng, hiệu sách của Dương Thạch Hương có thể chiết khấu tiền để nhập cổ phần. Ký kết khế ước, định rõ quyền và trách nhiệm, lợi tức cổ phiếu hằng năm, thư cục Hàn Xã sẽ do Dương Thạch Hương quản lý, Trương Nguyên hỏi ý Dương Thạch Hương thế nào?
Do mấy người hợp lại bỏ tiền vốn mở tiệm, có phúc cùng hưởng, có họa cùng chịu, đây là chuyện rất phổ biến từ năm Gia Tĩnh triều Đại Minh, vì vậy Dương Thạch Hương khá tường tận việc nhập cổ này… Kỳ thực y muốn hợp tác với người khác, thà làm đầu gà chứ không làm mông trâu. Nhưng y cũng hiểu, Trương Nguyên đến tìm y trước tiên để thương lượng thành lập thư cục Hàn Xã là có ý tốt. Với danh tiếng hiện nay của Trương Nguyên cùng tài lực của Lục thị, hắn muốn thành lập thư cục không hề khó khăn, khi ấy hiệu sách Dương thị của y sao có thể cạnh tranh với thư cục Hàn Xã. Năm ngoái lợi nhuận hiệu sách Dương thị đạt hơn bốn trăm lượng bạc, một phần lớn là nhờ cuốn “Một trăm hai mươi bài văn bát cổ Tùng Giang do Trương Giới Tử tuyển bình”, mà những năm trước lợi nhuận của của hiệu sách cũng thường chỉ đạt từ một đến hai trăm lượng bạc.
Dương Thạch Hương rất có con mắt kinh doanh, y hiểu rõ tiền đồ của thư cục Hàn Xã, lợi nhuận của hiệu sách Dương thị sau khi nhập cổ phần sẽ nhiều hơn hiện tại, vì vậy y suy nghĩ một lúc liền đáp ứng. Việc thành lập thư cục Hàn Xã sẽ do y đứng đầu, cùng bàn với Hạ Doãn Di và Phan Nhược Phủ, xem sáu xã thủ cùng xã phó của Hoa Đình, Thượng Hải nguyện ra bao nhiều cổ ngân. Trương Nguyên nói ba huynh đệ Trương thị sẽ bỏ ra ba ngàn lượng bạc, hiệu sách Dương thị bỏ ra bao nhiêu bạc thì để ngày mai sẽ thỉnh lão sử Huyện hộ phòng có kinh nghiệm đến tính toán.
Trống gõ canh hai, Trương Nguyên từ biệt Dương Thạch Hương ở tửu lầu. Hắn về Lục phủ, bụng nhủ: “Mười rương gỗ của Đổng thị hẳn là đã mở ra xem, mình đáp ứng ra ba ngàn lượng nhập cổ thư cục Hàn Xã, khoảng tiền này lấy từ rương này ra.”
Mấy ngày trước Lục Đại Hữu và Mục Kính Nham đem mười chiếc rương này đến Thanh Phổ giao cho Trương Nhược Hi, Lục Đại Hữu mật báo sự tồn tại của đống rương này với Thiếu nãi nãi Trương Nhược Hi, cô đem chỗ rương đó cất trong phòng ngủ của mình. Lúc này thấy Trương Nguyên đòi xem rương, cô liền cho người dọn rương vào phòng hắn.
Cửa nhỏ u tĩnh, đêm hạ lấp lánh ánh sao, trong phòng chỉ có Trương Nguyên, Lục Thao, phu phụ Trương Nhược Hi, Mục Chân Chân thì đứng bên cửa. Trương Nguyên nói chuyện thành lập thư cục Hàn Xã với tỷ phu Lục Thao và tỷ tỷ Trương Nhược Hi, Lục Thao nói:
- Tốt lắm, ta là xã phó phân xã Thanh Phổ của Hàn Xã, ta cũng ra một ngàn lượng bạc.
Trương Nguyên cười nói:
- Chỉ có thể để tỷ phu ra một ngàn lượng, nhiều hơn không ổn, phải để lại một ít cổ phần cho các xã thủ và xã phó khác nhập cổ.
Trương Nhược Hi nói:
- Muốn ra nhiều cũng không xong đâu, thư cục này chắc chắn có thể kiếm tiền sao?
Trương Nguyên nói:
- Đương nhiên, thư cục Hàn Xã là thư cục lớn nhất, không chỉ ở Giang Nam mà còn cả triều Đại Minh này.
Trương Nguyên rất có tự tin với chuyện này, tự tin hơn cả việc hắn trúng cử thi hương sang năm. Hắn thuộc lòng thoại bản tiểu thuyết Minh Thanh, rất rành hứng thú đọc của người đương thời, Thư cục Hàn Xã không ra sách thì thôi, đã ra sách thì quyển nào cũng đắt.
Trương Nhược Hi cười hì hì nhìn đệ đệ của mình, tự tin, ung dung, khi nói sức cuốn hút rất lớn, nàng tin đệ đệ có thể thành công, nàng nói:
- Tiểu Nguyên, đệ mới mười bảy tuổi, vừa lập văn xã vừa lập thư cục, có khi nào ảnh hưởng đến nghiệp học không?
Trương Nguyên mỉm cười:
- Không dám để lỡ việc học, hai ngày nữa đệ phải đến Nam Kinh khổ học ở Quốc Tử Giám rồi. Mọi việc chủ yếu do Thạch Hương huynh lo liệu, với lại Lục thị không còn họa ngoài nữa, hàng vải hiệu Thịnh Mỹ hẳn sẽ khai trương sớm thôi.
Trương Nhược Hi vừa nghe thấy ba chữ “hiệu Thịnh Mỹ” thì mặt sáng lên, nàng nói:
- Mấy ngày nay tỷ để ý đặc sản các vùng của Tùng Giang, đồ thêu của trấn Hạ Sa, sợi kéo của Kim Sơn Vệ, vải nhuộm của trấn Chu Kinh và Phong Kinh, vải dệt Tam Lâm Đường, còn có phố gạo nức tiếng gần xa của trấn Chu Phổ. Nổi tiếng về muối thì có các trấn Tân Trường, Đại Đoàn, Bát Đoàn, Hành Đầu. Ngoài ra, tiệm vớ, tiệm giày, phường nhuộm, trạm giao dịch, thương nhân cũng không kém cạnh, nhưng phần lớn lại thuộc về bản xứ. Thương hiệu lớn như hiệu Thịnh Mỹ chúng ta mở đến Tô Châu, Hàng Châu, Nam Kinh là độc nhất vô nhị.
Trương Nguyên cười nói:
- Tỷ tỷ cũng mơ mộng viễn vông quá rồi, hiệu Thịnh Mỹ vẫn chưa đến đâu, sao lại nói là độc nhất vô nhị.
Trương Nhược Hi vừa thẹn vừa buồn nói:
- Tiểu Nguyên đệ đợi đó, không tới ba năm, hiệu Thịnh Mỹ nhất định nổi tiếng Giang Nam.
Trương Nguyên cười nói:
- Đệ tin đệ tin, tỷ tỷ luôn tài giỏi mà. Tỷ phu có nội trợ hiền như tỷ tỷ đây, hiệu Thịnh Mỹ nhất định tiền tài tấn tới, đệ cũng muốn nhập cổ phần với hiệu Thịnh Mỹ.
Trương Nhược Hi cười hỏi:
- Đệ ra bao nhiêu ngân lượng?
Trương Nguyên đáp:
- Ra bao nhiêu thì phải xem đại lễ mà Hoa Đình Đổng thị chuẩn bị cho đệ.
Mục Kính Nham tìm một cây khoan sắt, nạy hết ổ khóa của mười chiếc rương rồi lui đi.
Trương Nguyên mở một rương ra trước, từng thỏi bạc ròng đầy ắp, bên trong có giá gỗ năm tầng, mỗi tầng đặt hai mươi thỏi bạc, mỗi thỏi là hai mươi lượng. Có sáu rương bạc tương tự, tổng cộng có mười hai ngàn lượng bạc ròng. Trương Nguyên biết phú hộ cuối đời Minh thích tích trữ vàng bạc, một lượng lớn ngân lượng chảy vào những nhà này liền được cất giữ truyền lại cho con cháu, không còn được lưu thông nữa. Việc này khiến thị trường thiếu thốn bạc trắng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế thương phẩm. Trong lúc vội vàng mà Hoa Đình Đổng thị có thể gom được mười lăm ngàn lượng bạc định mang đi, có thể thấy được họ giàu có đến mức nào. Ngoài ra, Đổng thị còn sở hữu một lượng lớn điền sản, cửa hiệu, du thuyền, một ngàn năm trăm lượng này chưa bằng một phần mười gia sản của họ.
Tổng cộng có mười chiếc rương, Trương Nguyên lại mở một chiếc, lần này kim quang lóa mắt, cơ man thỏi vàng chất đầy rương, mỗi thỏi mười lượng, có tám mươi thỏi, tính ra là một ngàn sáu trăm lượng vàng. Cuối thời Minh, tỉ suất đổi vàng bạc là một ăn tám, một ngàn sáu trăm lượng vàng bằng mười ba ngàn lượng bạc trắng.
Lúc này Trương Nguyên khó mà bình tĩnh, hắn nín thở mở thêm một chiếc rương, trong đó toàn là ngọc khí bọc lại bằng vải bông dày. Trương Nguyên lấy vài món ra xem, một cặp chén tử ngọc, một cặp bình ngọc san hô, một chiếc vũ thương (chén uống rượu có quai ở hai bên, đáy bằng) ngọc hoa, hai tượng Phật ngọc, trong rương còn có rất nhiều ngọc khí. Trương Nguyên không rảnh xem hết từng thứ một, liền nhờ Mục Chân Chân bọc lại mấy cái chén và bình ngọc đã lấy ra, cất lại vào rương. Hắn lại mở chiếc rương thứ tám, lần này là kim khí, có bình kim phi ngư, chén vàng tai tròn, chậu hoa kim phụng, v.v… Còn có không ít trang sức châu báu, đoán chừng cũng trên cả ngàn lượng vàng. Rương thứ chín, thứ mười chắc không phải kim ngân ngọc khí rồi. Hắn mở một chiếc, thấy thư tịch chất đầy bên trong, đều là cổ tịch quý giá, hai quyển “Phong tục thông” bản Tống, một bộ “Cảnh Đức truyền đăng lục” bản Tống gồm sáu quyển, bốn quyển “Tiềm Hư diễn nghĩa” bản Tống, năm quyển “Xuân Thu hoặc vấn” bản Tống…
Ngoài sách quý bản Tống, còn có không ít thư tịch bản Nguyên, như quyển “Trung dung tụ thuyết”, “Chu tử thành thư”,… của bản Nguyên, bên cạnh đó có vài bản chép lại.
Trương Nguyên biết sách bản Tống và Nguyên quý giá đến mức nào, nhất là ở hậu thế, kinh qua chiến loạn, sách thời Tống và Nguyên chỉ còn lác đác, chỉ có đơn bản. Vì vậy hắn nhất định phải giữ kỹ chỗ thư tịch và ngọc khí này, kế thừa văn hóa có khi còn quan trọng hơn cả sinh mạng.
Rương thứ mười cũng chỉ chứa thư tịch và một số văn cụ quý giá, nghiên mực cung Vị Ương, nghiên mực Thiên Thành của Tô Đông Pha. Còn có một hộp gỗ hoa lê, bên trong là xấp điền khế và phòng khế dày cộm, xem lướt qua thì phát hiện sáu trăm mẫu điền khế vườn dâu của Lục thị nằm trên cùng.
Trương Nhược Hi cầm lấy xấp điền khế rất dày lật xem, phát hiện rất nhiều khế thư không có xác nhận, nàng nói:
- Chỗ khế chứng của Đổng thị này hẳn là có không ít là do phản nô giao cho, cũng có thể do lừa gạt mà có, nhiều phần không hợp pháp lắm.
Trương Nguyên nói:
- Điền khế sáu trăm mẫu ruộng dâu cứ để Huyện hộ phòng bổ sung mới ổn, đống khế chứng để đệ giữ cho, sau này hẳn có chỗ dùng.
Trương Nhược Hi thốt lên:
- A, còn có nô khế bán thân.
Trương Nguyên vội nói:
- Xem có nô khế nào họ Tông không.
Hắn cầm lấy một xấp tỷ tỷ chia cho rồi lật từng trang, tìm thấy một tờ khế bán nam nô ký tên Tông lão bản. Giấy đã ngả vàng, hiển nhiên đã qua nhiều năm rồi, trên khế thư viết:
“Tam Lâm Đường Tông lão bản, nay con trai ruột là Tông Lộc, nhũ danh Lại Kiển, mười ba tuổi. Vì nhà nghèo, cơm không đủ no, tình nguyện phó thác đến phủ của Hoa Đình Đổng Kỳ Xương làm nô, được bạc bảy lượng tám tiền. Ngày lập khế ước đã giao đủ tiền, con trai phải nghe lời bạc chủ nuôi dưỡng thành người, cưới hỏi, cả đời sử dụng, nếu có bất trắc tôi sẽ thay thế. Con trai do tôi thân sinh, không hề có chuyện lai lịch bất minh, nay muốn có bằng cớ, lập văn khế cùng dấu tay của con trai để đối chiếu, ngày mười chín tháng hai năm Vạn Lịch thứ năm, Tông lão bản (ký tên), người chứng kiến Uông Quy Thọ (ký tên).”
Trong đống văn khế này, trừ văn khế bán con của Tông lão bản ra, hắn không thể tìm thấy nô khế họ Tông nào khác. Trương Nguyên sai Vũ Lăng ra ngoài viện hỏi tên cha của Tông Dực Thiện, không lâu sau Vũ Lăng quay lại, nói cha Tông Dực Thiện tên là Tống Lộc. Trương Nguyên nói vớ tỷ tỷ và tỷ phu:
- Tông Dực Thiện là con của gia nô, bản thân không có giấy bán thân, thế thì tiện rồi, đệ phải tạo một xuất thân khác cho Tông Dực Thiện.
Mười chiếc rương đã mở cái thì lóa ánh vàng rực, cái thì trắng ngời, châu quang bảo khí, đây chỉ là một phần nhỏ trong tài sản của Hoa Đình Đổng thị. Loại trừ kim khí, ngọc khí, vải và thư tịch đồ cổ ra, chỉ cần vòng vàng vòng bạc đã trị giá ba mươi ngàn lượng bạc trắng. Hoa Đình Đổng thị luôn keo kiệt, địa phương gặp thiên tai không chịu ra tiền. Có một lần là do Trần Mi Công đề xướng, Đổng Kỳ Xương miễn cưỡng đưa ra hai bức tự họa bán được tám mươi lượng bạc để cứu tế.
Năm Sùng Trinh cuối cùng, Lý Tự Thành công phá Đại Đồng, uy hiếp kinh kỳ. Sùng Trinh hạ lệnh bỏ Liêu Viễn, điều thiết kỵ Quan Ninh của Ngô Tam Quế vào bảo vệ kinh sư. Điều binh cần lương hưởng, nhưng kho hoàng cung và kho Thái Hộ bộ không còn đồng nào, bất đắc dĩ Sùng Trinh hạ chỉ dựa theo tước quan cao thấp mà quyên góp lương hưởng, song chỉ có mấy viên thái giám góp chút bạc, tuyệt đại đa số quan viên đều bủn xỉn không chịu vắt ra một đồng. Các thần Ngụy Đức Tảo chỉ quyên năm trăm lượng, Trần Diễn thì khóc lóc biện bạch mình thanh liêm, không có bạc để góp. Về sau quân nông dân tấn công Bắc Kinh, Ngụy Đức Tảo quy hàng đầu tiên, Trần Diễn hiến bốn mươi ngàn lượng bạc. Rất nhiều quan viên ban đầu không quyên một đồng, khi bị quân nông dân bức ép thì hở chút bỏ ra mấy chục ngàn lượng bạc, có thể thấy triều Đại Minh không hề thiếu tiền. Tiền trong tay tham quan ô hợp như ác hào Đổng Kỳ Xương một khi gặp thời, thiết nghĩ cũng không thua gì Ngụy Đức Tảo và Trần Diễn. Kẻ làm quan ở triều đại nào cũng thế, hà tất trung thành với một người, tâm thái như đám thân sĩ cuối thời Minh rất phổ biến, chỉ cần giữ được tính mạng và tài vật của nhà mình thì hưng vong của quốc gia, sinh tử trăm họ can gì đến chúng. Điều này có một liên quan nhất định đến chủ trương bo bo giữ mình của Thái Châu Học phái mà sản sinh ra trào lưu theo chủ nghĩa hưởng lạc, mà thế mạnh của Trương Nguyên là biết lịch sử, có chí cứu quốc, tất nhiên phải nắm rõ khoản tài lực kếch xù của mình, hắn lập tức nói:
- Tỷ tỷ, tỷ phu, liệu đệ có thể góp vốn nhập cổ với hiệu Thịnh Mỹ được không? Đệ ra mười ngàn lượng.
Trương Nhược Hi nhìn Lục Thao, Lục Thao nói:
- Nếu không có Giới Tử, Lục thị ta lần này thất bại thảm hại rồi, có cho Giới Tử một nửa gia sản này cũng là chuyện nên làm.
Trương Nguyên vội nói:
- Tỷ phu huynh đừng nói vậy, lẽ nào đệ không nên giúp tỷ phu tỷ tỷ sao!
Lục Thao nói:
- Đừng nói nữa, hiệu Thịnh Mỹ Lục thị ta và Trương thị mỗi bên một nửa, đệ không cần bỏ ra mười ngàn lượng, chỉ cần diệu kế kinh doanh lần trước của đệ cũng đáng vạn kim rồi.
Đối với việc phán quyết hai tên nhà Đổng thị, Trương Nguyên không hề sốt ruột, hắn đã có sự chuẩn bị. Vụ Diêu Phục năm ngoái còn bị kéo dài đến nửa năm mới có phán quyết, vụ án của hai tên Đổng thị có là gì so với vụ Diêu Phục. Trương Nguyên liệu định cái chức Tri phủ Tùng Giang của Hoàng Quốc Đỉnh chẳng còn giữ được bao lâu nữa. Mâu thuẫn giữa Hoàng Quốc Đỉnh và Ngô Thôi quan, Lưu Đồng Tri ngày càng căng thẳng. Họ Ngô và họ Lưu hai người bọn họ nhận được sự ủng hộ của chư sinh, còn Hoàng Quốc Đỉnh sau vụ giúp Đổng thị không thành, lần này bị liên lụy cũng khiến cho danh tiếng bị hạ thấp nghiêm trọng, đối với ông ta mà nói thì đã không còn có thể đứng vững được ở đất Tùng Giang này rồi. Hơn nữa còn có tin đồn rằng việc Đổng Thị tự ý phóng hỏa đốt nhà vu họa là do Hoàng Quốc Đỉnh xúi bẩy, những tin đồn như vậy ắt hẳn sẽ được lan truyền tới Nam Kinh, người của Đô Sát Viên mà biết được thì Hoàng Quốc Đỉnh sẽ chẳng còn sống yên lành được nữa.
Từ biệt chư sinh Hoa Đình, ba anh em họ Trương cùng với hơn hai mươi chư sinh Thanh Phổ ngồi thuyền xuôi về Thanh Phổ. Tới trước cửa Lục phủ chỉ thấy trên dưới Lục phủ tràn ngập không khí hoan hỉ. Vụ Hoa Đình nổi dậy đánh đổ Đổng thị sớm đã được lan truyền khắp Thanh Phổ, Đổng thị từ nay trở đi sẽ không còn dám đến đòi nợ sáu trăm mẫu rừng dâu nữa, chúng cũng không dám đến mà quấy rối những cô gái hái dâu của Lục thị nữa.
Một năm trời phải ngậm đắng nuốt nhục của Lục thị vùng Thanh Phổ đã qua rồi, Lục thị đã có thể ngẩng đầu kiêu hãnh được rồi! Lục Triệu tuy rằng bị trúng gió liệt nửa người cũng chống gậy để cho Lục Thao đỡ ra đón anh em Trương thị. Lục Triệu nói chưa được rõ, mơ mơ hồ hồ nói một vài lời cảm ơn ân đức của anh em họ Trương với Lục gia. Trương Đại nói:
- Lục lão bá nói xa xôi gì vậy, chúng ta đều là thông gia mà. Lục thị ở Thanh Phổ gặp nạn thì chúng tôi Trương thị ở Sơn Âm đương nhiên phải dốc sức tương trợ.
Đang trong lúc nói chuyện thì có một người từ đâu đột nhiên tới trước mặt Trương Nguyên quỳ gối tạ tội:
- Lần này hoàn toàn là do sự cứu giúp của Giới Tử huynh, nếu không thì Lục Dưỡng Phương này đã bị chết trong nhà ngục ở Tùng Giang rồi. Giới Tử huynh không chấp nhặt hiềm khích trước đây mà cứu tính mệnh của tại hạ, tại hạ thật hổ thẹn vô cùng.
Trương Nguyên vội vàng đỡ Lục Dưỡng Phương đứng dậy, nhìn thấy Lục Dưỡng Phương hình hài khác năm trước nhiều quá, gầy đến nỗi không thành hình người nữa. Có thể thấy rằng gã ở trong ngục đã chịu không ít khổ cực, nếu vụ án mà còn cứ kéo dài, rất có khả năng là sẽ bị chết trong ngục không chừng.
Tuy Lục Triệu đi đứng bất tiện, nói năng không rõ, nhưng trong lòng lại rất hiểu, lần này không có Trương Nguyên giúp đỡ, Thanh Phổ Lục thị chắc chắn sẽ không giữ được sáu trăm mẫu rừng dâu cùng hộ tằm Lục thị ở Xa Sơn. Hộ dệt chịu không được ác bá hoành hành chắc chắn sẽ chạy tứ tán, Thanh Phổ Lục thị từ nay sụp đổ. Mà hiện tại, thứ tử Lục Dưỡng Phương vô tội được thả, tuy chưa thu hồi được điền khế của sáu trăm mẫu rừng dâu, nhưng Đổng thị cũng không còn khả năng đòi chiếm rừng dâu. Những điền khế rừng dâu đó có thể báo tổn thất với Huyện Chủ bộ (chức quan trọng yếu cấp huyện), bởi vì tất cả điều khế sơn lâm đều đăng ký ở sổ sách Huyện hộ phòng, điền khế bị tổn thất được ghi chép lại sau khi Huyện hộ phòng thẩm tra. Ngoại trừ gia chủ và trưởng tử xác nhận quyền chuyển nhượng điền khế, tất nhiên còn phải thỉnh Huyện hộ phòng lập hồ sơ. Đây chính là nguyên nhân vì sao Đổng thị lấy được điền khế từ tay phản nô Trần Minh của Lục thị, song không thể ỷ vào đó để đoạt vườn dâu, còn muốn lập mưu lấy khoản nợ bức ép Lục thị giao ra vườn dâu.
Trải qua chuyện này, Lục Triệu cũng rõ Lục Dưỡng Phương là tên bại hoại, không thể ủy thác gia sự cho y nữa. Bộ dạng hiện tại của Lục Triệu hiển nhiên cũng không thể hành sự, vì vậy sớm nay đã triệu tập quản sự và nô bộc, còn mời trưởng bối trong tộc đến, tuyên bố giao toàn bộ đại sự trong nhà cho trưởng tử Lục Thao quản lý, việc nhà cửa thì do dâu trưởng Trương Nhược Hi phụ trách. Lúc này thấy ba huynh đệ Trương Nguyên đã tới, Lục Triệu nhắc lại một lần nữa, Trương Ngạc cười nói:
- Lục lão bá anh minh, Lục tỷ phu là đương gia thì quá tốt rồi, Thanh Phổ Lục thị tất hưng thịnh. Còn vị Dưỡng Phương huynh, về sau phải an phận thủ thường một chút mới tốt, chuyện như thế không thể phát sinh thêm lần nữa.
Lục Dưỡng Phương hổ thẹn đến mức không biết giấu mặt vào đâu, thân hình gầy tong teo như cây trúc lay lắt chỉ chực ngã quỵ.
Tối đó, Lục Thao mời rượu ba huynh đệ Trương Nguyên tại tửu lầu gần nhà, còn có Dương Thạch Hương, Hồng Đạo Thái cùng hai mươi mấy sinh đồ Thanh Phổ để cảm tạ chư sinh lần này ra sức tương trợ. Dương Thạch Hương nói:
- Đều là đồng chí Hàn Xã, hiển nhiên phải đoàn kết rồi.
Lục Thao vẫn chưa biết chuyện Hàn Xã, nghe Dương Thạch Hương nói vậy, y vui vẻ nói:
- Ta là xã phó của phân xã Thanh Phổ sao, hay quá… Về sau trong xã có chuyện, ta sẽ tận tâm tận lực.
Hồng Đạo Thái nói:
- Hiện giờ xã viên trong Hàn Xã đều là chư sinh, thi hương năm sau tất có không ít người trúng cử, rồi đến thi xuân năm sau nữa… chắc chắn sẽ có tiến sĩ, vậy trong triều sẽ có người của Hàn Xã chúng ta rồi.
Trương Nguyên mỉm cười nói:
- Nếu sang năm thi hương người của Hàn Xã ta đậu nhiều, danh tiếng Hàn Xã ắt đại chấn, người muốn gia nhập Hàn Xã sẽ nhiều hơn, xã thủ và xã phó các huyện cần minh sát, thận trọng, cố gắng đề phòng hạng gian trá giảo hoạt lẫn vào, đừng vì muốn Hàn Xã lớn mạnh mà khiến vàng thau lẫn lộn.
Dương Thạch Hương gật đầu:
- Giới Tử huynh nói chí phải. Thà thiếu chứ không cần đồ bỏ, không cầu người đông thế mạnh, chỉ cần người có nhận thức.
Sau khi tàn tiệc, Trương Nguyên cùng Dương Thạch Hương nghị sự, tửu bảo dâng trà Tùng La cho hai người rồi lui đi. Trương Nguyên kể rõ ý tưởng muốn thành lập thư cục Hàn Xã với Dương Thạch Hương, áp dụng chế độ nhập cổ phần, xã thủ và xã phó các huyện có thể nhập cổ… Một cổ là mười lượng bạc, một người có thể mua nhiều cổ, tạm định ra một ngàn cổ… cũng chính là tiền vốn mười ngàn lượng, hiệu sách của Dương Thạch Hương có thể chiết khấu tiền để nhập cổ phần. Ký kết khế ước, định rõ quyền và trách nhiệm, lợi tức cổ phiếu hằng năm, thư cục Hàn Xã sẽ do Dương Thạch Hương quản lý, Trương Nguyên hỏi ý Dương Thạch Hương thế nào?
Do mấy người hợp lại bỏ tiền vốn mở tiệm, có phúc cùng hưởng, có họa cùng chịu, đây là chuyện rất phổ biến từ năm Gia Tĩnh triều Đại Minh, vì vậy Dương Thạch Hương khá tường tận việc nhập cổ này… Kỳ thực y muốn hợp tác với người khác, thà làm đầu gà chứ không làm mông trâu. Nhưng y cũng hiểu, Trương Nguyên đến tìm y trước tiên để thương lượng thành lập thư cục Hàn Xã là có ý tốt. Với danh tiếng hiện nay của Trương Nguyên cùng tài lực của Lục thị, hắn muốn thành lập thư cục không hề khó khăn, khi ấy hiệu sách Dương thị của y sao có thể cạnh tranh với thư cục Hàn Xã. Năm ngoái lợi nhuận hiệu sách Dương thị đạt hơn bốn trăm lượng bạc, một phần lớn là nhờ cuốn “Một trăm hai mươi bài văn bát cổ Tùng Giang do Trương Giới Tử tuyển bình”, mà những năm trước lợi nhuận của của hiệu sách cũng thường chỉ đạt từ một đến hai trăm lượng bạc.
Dương Thạch Hương rất có con mắt kinh doanh, y hiểu rõ tiền đồ của thư cục Hàn Xã, lợi nhuận của hiệu sách Dương thị sau khi nhập cổ phần sẽ nhiều hơn hiện tại, vì vậy y suy nghĩ một lúc liền đáp ứng. Việc thành lập thư cục Hàn Xã sẽ do y đứng đầu, cùng bàn với Hạ Doãn Di và Phan Nhược Phủ, xem sáu xã thủ cùng xã phó của Hoa Đình, Thượng Hải nguyện ra bao nhiều cổ ngân. Trương Nguyên nói ba huynh đệ Trương thị sẽ bỏ ra ba ngàn lượng bạc, hiệu sách Dương thị bỏ ra bao nhiêu bạc thì để ngày mai sẽ thỉnh lão sử Huyện hộ phòng có kinh nghiệm đến tính toán.
Trống gõ canh hai, Trương Nguyên từ biệt Dương Thạch Hương ở tửu lầu. Hắn về Lục phủ, bụng nhủ: “Mười rương gỗ của Đổng thị hẳn là đã mở ra xem, mình đáp ứng ra ba ngàn lượng nhập cổ thư cục Hàn Xã, khoảng tiền này lấy từ rương này ra.”
Mấy ngày trước Lục Đại Hữu và Mục Kính Nham đem mười chiếc rương này đến Thanh Phổ giao cho Trương Nhược Hi, Lục Đại Hữu mật báo sự tồn tại của đống rương này với Thiếu nãi nãi Trương Nhược Hi, cô đem chỗ rương đó cất trong phòng ngủ của mình. Lúc này thấy Trương Nguyên đòi xem rương, cô liền cho người dọn rương vào phòng hắn.
Cửa nhỏ u tĩnh, đêm hạ lấp lánh ánh sao, trong phòng chỉ có Trương Nguyên, Lục Thao, phu phụ Trương Nhược Hi, Mục Chân Chân thì đứng bên cửa. Trương Nguyên nói chuyện thành lập thư cục Hàn Xã với tỷ phu Lục Thao và tỷ tỷ Trương Nhược Hi, Lục Thao nói:
- Tốt lắm, ta là xã phó phân xã Thanh Phổ của Hàn Xã, ta cũng ra một ngàn lượng bạc.
Trương Nguyên cười nói:
- Chỉ có thể để tỷ phu ra một ngàn lượng, nhiều hơn không ổn, phải để lại một ít cổ phần cho các xã thủ và xã phó khác nhập cổ.
Trương Nhược Hi nói:
- Muốn ra nhiều cũng không xong đâu, thư cục này chắc chắn có thể kiếm tiền sao?
Trương Nguyên nói:
- Đương nhiên, thư cục Hàn Xã là thư cục lớn nhất, không chỉ ở Giang Nam mà còn cả triều Đại Minh này.
Trương Nguyên rất có tự tin với chuyện này, tự tin hơn cả việc hắn trúng cử thi hương sang năm. Hắn thuộc lòng thoại bản tiểu thuyết Minh Thanh, rất rành hứng thú đọc của người đương thời, Thư cục Hàn Xã không ra sách thì thôi, đã ra sách thì quyển nào cũng đắt.
Trương Nhược Hi cười hì hì nhìn đệ đệ của mình, tự tin, ung dung, khi nói sức cuốn hút rất lớn, nàng tin đệ đệ có thể thành công, nàng nói:
- Tiểu Nguyên, đệ mới mười bảy tuổi, vừa lập văn xã vừa lập thư cục, có khi nào ảnh hưởng đến nghiệp học không?
Trương Nguyên mỉm cười:
- Không dám để lỡ việc học, hai ngày nữa đệ phải đến Nam Kinh khổ học ở Quốc Tử Giám rồi. Mọi việc chủ yếu do Thạch Hương huynh lo liệu, với lại Lục thị không còn họa ngoài nữa, hàng vải hiệu Thịnh Mỹ hẳn sẽ khai trương sớm thôi.
Trương Nhược Hi vừa nghe thấy ba chữ “hiệu Thịnh Mỹ” thì mặt sáng lên, nàng nói:
- Mấy ngày nay tỷ để ý đặc sản các vùng của Tùng Giang, đồ thêu của trấn Hạ Sa, sợi kéo của Kim Sơn Vệ, vải nhuộm của trấn Chu Kinh và Phong Kinh, vải dệt Tam Lâm Đường, còn có phố gạo nức tiếng gần xa của trấn Chu Phổ. Nổi tiếng về muối thì có các trấn Tân Trường, Đại Đoàn, Bát Đoàn, Hành Đầu. Ngoài ra, tiệm vớ, tiệm giày, phường nhuộm, trạm giao dịch, thương nhân cũng không kém cạnh, nhưng phần lớn lại thuộc về bản xứ. Thương hiệu lớn như hiệu Thịnh Mỹ chúng ta mở đến Tô Châu, Hàng Châu, Nam Kinh là độc nhất vô nhị.
Trương Nguyên cười nói:
- Tỷ tỷ cũng mơ mộng viễn vông quá rồi, hiệu Thịnh Mỹ vẫn chưa đến đâu, sao lại nói là độc nhất vô nhị.
Trương Nhược Hi vừa thẹn vừa buồn nói:
- Tiểu Nguyên đệ đợi đó, không tới ba năm, hiệu Thịnh Mỹ nhất định nổi tiếng Giang Nam.
Trương Nguyên cười nói:
- Đệ tin đệ tin, tỷ tỷ luôn tài giỏi mà. Tỷ phu có nội trợ hiền như tỷ tỷ đây, hiệu Thịnh Mỹ nhất định tiền tài tấn tới, đệ cũng muốn nhập cổ phần với hiệu Thịnh Mỹ.
Trương Nhược Hi cười hỏi:
- Đệ ra bao nhiêu ngân lượng?
Trương Nguyên đáp:
- Ra bao nhiêu thì phải xem đại lễ mà Hoa Đình Đổng thị chuẩn bị cho đệ.
Mục Kính Nham tìm một cây khoan sắt, nạy hết ổ khóa của mười chiếc rương rồi lui đi.
Trương Nguyên mở một rương ra trước, từng thỏi bạc ròng đầy ắp, bên trong có giá gỗ năm tầng, mỗi tầng đặt hai mươi thỏi bạc, mỗi thỏi là hai mươi lượng. Có sáu rương bạc tương tự, tổng cộng có mười hai ngàn lượng bạc ròng. Trương Nguyên biết phú hộ cuối đời Minh thích tích trữ vàng bạc, một lượng lớn ngân lượng chảy vào những nhà này liền được cất giữ truyền lại cho con cháu, không còn được lưu thông nữa. Việc này khiến thị trường thiếu thốn bạc trắng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế thương phẩm. Trong lúc vội vàng mà Hoa Đình Đổng thị có thể gom được mười lăm ngàn lượng bạc định mang đi, có thể thấy được họ giàu có đến mức nào. Ngoài ra, Đổng thị còn sở hữu một lượng lớn điền sản, cửa hiệu, du thuyền, một ngàn năm trăm lượng này chưa bằng một phần mười gia sản của họ.
Tổng cộng có mười chiếc rương, Trương Nguyên lại mở một chiếc, lần này kim quang lóa mắt, cơ man thỏi vàng chất đầy rương, mỗi thỏi mười lượng, có tám mươi thỏi, tính ra là một ngàn sáu trăm lượng vàng. Cuối thời Minh, tỉ suất đổi vàng bạc là một ăn tám, một ngàn sáu trăm lượng vàng bằng mười ba ngàn lượng bạc trắng.
Lúc này Trương Nguyên khó mà bình tĩnh, hắn nín thở mở thêm một chiếc rương, trong đó toàn là ngọc khí bọc lại bằng vải bông dày. Trương Nguyên lấy vài món ra xem, một cặp chén tử ngọc, một cặp bình ngọc san hô, một chiếc vũ thương (chén uống rượu có quai ở hai bên, đáy bằng) ngọc hoa, hai tượng Phật ngọc, trong rương còn có rất nhiều ngọc khí. Trương Nguyên không rảnh xem hết từng thứ một, liền nhờ Mục Chân Chân bọc lại mấy cái chén và bình ngọc đã lấy ra, cất lại vào rương. Hắn lại mở chiếc rương thứ tám, lần này là kim khí, có bình kim phi ngư, chén vàng tai tròn, chậu hoa kim phụng, v.v… Còn có không ít trang sức châu báu, đoán chừng cũng trên cả ngàn lượng vàng. Rương thứ chín, thứ mười chắc không phải kim ngân ngọc khí rồi. Hắn mở một chiếc, thấy thư tịch chất đầy bên trong, đều là cổ tịch quý giá, hai quyển “Phong tục thông” bản Tống, một bộ “Cảnh Đức truyền đăng lục” bản Tống gồm sáu quyển, bốn quyển “Tiềm Hư diễn nghĩa” bản Tống, năm quyển “Xuân Thu hoặc vấn” bản Tống…
Ngoài sách quý bản Tống, còn có không ít thư tịch bản Nguyên, như quyển “Trung dung tụ thuyết”, “Chu tử thành thư”,… của bản Nguyên, bên cạnh đó có vài bản chép lại.
Trương Nguyên biết sách bản Tống và Nguyên quý giá đến mức nào, nhất là ở hậu thế, kinh qua chiến loạn, sách thời Tống và Nguyên chỉ còn lác đác, chỉ có đơn bản. Vì vậy hắn nhất định phải giữ kỹ chỗ thư tịch và ngọc khí này, kế thừa văn hóa có khi còn quan trọng hơn cả sinh mạng.
Rương thứ mười cũng chỉ chứa thư tịch và một số văn cụ quý giá, nghiên mực cung Vị Ương, nghiên mực Thiên Thành của Tô Đông Pha. Còn có một hộp gỗ hoa lê, bên trong là xấp điền khế và phòng khế dày cộm, xem lướt qua thì phát hiện sáu trăm mẫu điền khế vườn dâu của Lục thị nằm trên cùng.
Trương Nhược Hi cầm lấy xấp điền khế rất dày lật xem, phát hiện rất nhiều khế thư không có xác nhận, nàng nói:
- Chỗ khế chứng của Đổng thị này hẳn là có không ít là do phản nô giao cho, cũng có thể do lừa gạt mà có, nhiều phần không hợp pháp lắm.
Trương Nguyên nói:
- Điền khế sáu trăm mẫu ruộng dâu cứ để Huyện hộ phòng bổ sung mới ổn, đống khế chứng để đệ giữ cho, sau này hẳn có chỗ dùng.
Trương Nhược Hi thốt lên:
- A, còn có nô khế bán thân.
Trương Nguyên vội nói:
- Xem có nô khế nào họ Tông không.
Hắn cầm lấy một xấp tỷ tỷ chia cho rồi lật từng trang, tìm thấy một tờ khế bán nam nô ký tên Tông lão bản. Giấy đã ngả vàng, hiển nhiên đã qua nhiều năm rồi, trên khế thư viết:
“Tam Lâm Đường Tông lão bản, nay con trai ruột là Tông Lộc, nhũ danh Lại Kiển, mười ba tuổi. Vì nhà nghèo, cơm không đủ no, tình nguyện phó thác đến phủ của Hoa Đình Đổng Kỳ Xương làm nô, được bạc bảy lượng tám tiền. Ngày lập khế ước đã giao đủ tiền, con trai phải nghe lời bạc chủ nuôi dưỡng thành người, cưới hỏi, cả đời sử dụng, nếu có bất trắc tôi sẽ thay thế. Con trai do tôi thân sinh, không hề có chuyện lai lịch bất minh, nay muốn có bằng cớ, lập văn khế cùng dấu tay của con trai để đối chiếu, ngày mười chín tháng hai năm Vạn Lịch thứ năm, Tông lão bản (ký tên), người chứng kiến Uông Quy Thọ (ký tên).”
Trong đống văn khế này, trừ văn khế bán con của Tông lão bản ra, hắn không thể tìm thấy nô khế họ Tông nào khác. Trương Nguyên sai Vũ Lăng ra ngoài viện hỏi tên cha của Tông Dực Thiện, không lâu sau Vũ Lăng quay lại, nói cha Tông Dực Thiện tên là Tống Lộc. Trương Nguyên nói vớ tỷ tỷ và tỷ phu:
- Tông Dực Thiện là con của gia nô, bản thân không có giấy bán thân, thế thì tiện rồi, đệ phải tạo một xuất thân khác cho Tông Dực Thiện.
Mười chiếc rương đã mở cái thì lóa ánh vàng rực, cái thì trắng ngời, châu quang bảo khí, đây chỉ là một phần nhỏ trong tài sản của Hoa Đình Đổng thị. Loại trừ kim khí, ngọc khí, vải và thư tịch đồ cổ ra, chỉ cần vòng vàng vòng bạc đã trị giá ba mươi ngàn lượng bạc trắng. Hoa Đình Đổng thị luôn keo kiệt, địa phương gặp thiên tai không chịu ra tiền. Có một lần là do Trần Mi Công đề xướng, Đổng Kỳ Xương miễn cưỡng đưa ra hai bức tự họa bán được tám mươi lượng bạc để cứu tế.
Năm Sùng Trinh cuối cùng, Lý Tự Thành công phá Đại Đồng, uy hiếp kinh kỳ. Sùng Trinh hạ lệnh bỏ Liêu Viễn, điều thiết kỵ Quan Ninh của Ngô Tam Quế vào bảo vệ kinh sư. Điều binh cần lương hưởng, nhưng kho hoàng cung và kho Thái Hộ bộ không còn đồng nào, bất đắc dĩ Sùng Trinh hạ chỉ dựa theo tước quan cao thấp mà quyên góp lương hưởng, song chỉ có mấy viên thái giám góp chút bạc, tuyệt đại đa số quan viên đều bủn xỉn không chịu vắt ra một đồng. Các thần Ngụy Đức Tảo chỉ quyên năm trăm lượng, Trần Diễn thì khóc lóc biện bạch mình thanh liêm, không có bạc để góp. Về sau quân nông dân tấn công Bắc Kinh, Ngụy Đức Tảo quy hàng đầu tiên, Trần Diễn hiến bốn mươi ngàn lượng bạc. Rất nhiều quan viên ban đầu không quyên một đồng, khi bị quân nông dân bức ép thì hở chút bỏ ra mấy chục ngàn lượng bạc, có thể thấy triều Đại Minh không hề thiếu tiền. Tiền trong tay tham quan ô hợp như ác hào Đổng Kỳ Xương một khi gặp thời, thiết nghĩ cũng không thua gì Ngụy Đức Tảo và Trần Diễn. Kẻ làm quan ở triều đại nào cũng thế, hà tất trung thành với một người, tâm thái như đám thân sĩ cuối thời Minh rất phổ biến, chỉ cần giữ được tính mạng và tài vật của nhà mình thì hưng vong của quốc gia, sinh tử trăm họ can gì đến chúng. Điều này có một liên quan nhất định đến chủ trương bo bo giữ mình của Thái Châu Học phái mà sản sinh ra trào lưu theo chủ nghĩa hưởng lạc, mà thế mạnh của Trương Nguyên là biết lịch sử, có chí cứu quốc, tất nhiên phải nắm rõ khoản tài lực kếch xù của mình, hắn lập tức nói:
- Tỷ tỷ, tỷ phu, liệu đệ có thể góp vốn nhập cổ với hiệu Thịnh Mỹ được không? Đệ ra mười ngàn lượng.
Trương Nhược Hi nhìn Lục Thao, Lục Thao nói:
- Nếu không có Giới Tử, Lục thị ta lần này thất bại thảm hại rồi, có cho Giới Tử một nửa gia sản này cũng là chuyện nên làm.
Trương Nguyên vội nói:
- Tỷ phu huynh đừng nói vậy, lẽ nào đệ không nên giúp tỷ phu tỷ tỷ sao!
Lục Thao nói:
- Đừng nói nữa, hiệu Thịnh Mỹ Lục thị ta và Trương thị mỗi bên một nửa, đệ không cần bỏ ra mười ngàn lượng, chỉ cần diệu kế kinh doanh lần trước của đệ cũng đáng vạn kim rồi.
/345
|